Chu kì thị trường chứng khoán (Stock market cycle) là gì?

Chu kỳ và giai đoạn luôn hiện diện xung quanh chúng ta, từ sự thay đổi của các mùa đến sự biến động của nền kinh tế. Trong ngữ cảnh thị trường chứng khoán, những chuỗi chu kỳ và giai đoạn này cũng xuất hiện. Việc hiểu rõ về chu kì thị trường chứng khoán (Stock market cycle) là gì có thể giúp nhà đầu tư nhận biết cơ hội đầu tư tiềm ẩn trong giao dịch. Vì vậy, trong bài viết này, Yuanta Việt Nam sẽ cùng bạn tìm hiểu sâu hơn về chu kỳ thị trường chứng khoán, các giai đoạn và cách áp dụng chúng trong quá trình đầu tư và giao dịch cá nhân một cách hiệu quả nhất.

Tổng quan về chu kì thị trường chứng khoán (Stock market cycle) là gì?

Trước tiên, bạn cần nắm rõ khái niệm chu kì thị trường chứng khoán (Stock market cycle) là gì? Đây là một thuật ngữ dùng để ám chỉ đến các xu hướng hoặc mô hình xuất hiện trong các thị trường hoặc môi trường kinh doanh khác nhau. Thuật ngữ này biểu hiện sự biến động của giá tài sản trên thị trường chứng khoán theo thời gian. Chúng được xác định bởi sự thay đổi lên xuống của giá cả, thể hiện sự biến động của thị trường chứng khoán trong cả khoảng thời gian ngắn và dài hạn. 

Đặc điểm của chu kì thị trường chứng khoán (Stock market cycle)

Để hiểu rõ hơn về thuật ngữ này, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu chi tiết hơn về đặc điểm của chu kì thị trường chứng khoán (Stock market cycle). Chu kỳ thị trường xuất hiện khi có các xu hướng phát triển trong một ngành hoặc lĩnh vực, thường do sự đổi mới, sản phẩm mới, hoặc sự thay đổi trong môi trường pháp lý. Việc xác định chính xác các chu kỳ thị trường trở nên khó khăn cho đến khi chúng diễn ra, và hiếm khi có thể xác định được điểm bắt đầu hoặc điểm kết thúc cụ thể. Điều này thường gây ra sự nhầm lẫn hoặc tranh cãi về đánh giá chính sách và chiến lược.

Tuy nhiên, nhiều nhà đầu tư trên thị trường theo đuổi chiến lược đầu tư để tận dụng lợi nhuận qua việc giao dịch chứng khoán trước những thay đổi trong chu kỳ. Chu kỳ thị trường chứng khoán có thể kéo dài từ vài phút đến nhiều năm, tùy thuộc vào khung thời gian phân tích. Hầu hết, các nhà giao dịch chứng khoán trong ngày có thể theo dõi các khung thời gian năm phút, trong khi nhà đầu tư dài hạn có thể xem xét chu kỳ kéo dài lên đến 20 năm. 

Các giai đoạn của chu kì thị trường chứng khoán (Stock market cycle) là gì?

Vậy trong thị trường này, các giai đoạn của chu kì thị trường chứng khoán (Stock market cycle) là gì. Thường chu kỳ thị trường chứng khoán bao gồm bốn giai đoạn khác nhau bao gồm giai đoạn tích lũy, tăng gia, phân phối và giảm giá. Trong mỗi giai đoạn của chu kỳ thị trường, các chứng khoán khác nhau thường sẽ phản ứng khác nhau trước áp lực của thị trường.

Ví dụ, trong giai đoạn thị trường đi lên, có thể thấy rằng hàng hóa xa xỉ thường có xu hướng vượt trội hơn. Ngược lại, khi thị trường đi xuống, các hàng tiêu dùng thiết yếu thường có hiệu suất tốt hơn. Bởi vì người tiêu dùng thường giữ ổn định các chi tiêu cho các mặt hàng này trong những thời kỳ thị trường giảm.

Giai đoạn tích lũy

Giai đoạn đầu tiên của chu kỳ thị trường chứng khoán có tên là tích lũy. Trong giai đoạn này, giá cổ phiếu thường dao động trong phạm vi hẹp và không có nhiều hoạt động đáng chú ý. Tuy nhiên, đây là thời điểm mà các nhà đầu tư lớn bắt đầu mua vào cổ phiếu một cách tích cực. Họ thực hiện mua đều đặn khi giá cổ phiếu đạt mức mong muốn, nhằm tránh việc đẩy giá lên quá cao và làm tăng chi phí. Sau đó, họ sẽ đợi cho giá quay trở lại mức mục tiêu trước khi tiếp tục thực hiện giao dịch mua.

Trong giai đoạn này, nhà đầu tư nhỏ lẻ cũng có thể tham gia, nhưng cần thận trọng do giá cổ phiếu không có nhiều biến động đáng chú ý và ít cơ hội lợi nhuận. Các nhà đầu tư dài hạn có thể xác định vị trí của mình để tối đa hóa lợi nhuận, tuy nhiên, họ cũng nên xem xét việc mở rộng hoặc điều chỉnh vị thế của mình để hưởng lợi từ biến động giá. 

Giai đoạn tăng giá

Giai đoạn tăng giá của một cổ phiếu được xác định khi giá cổ phiếu phục hồi trên mức kháng cự. Khi giai đoạn tích lũy đạt đến đỉnh điểm, giá cổ phiếu sẽ bắt đầu tăng và dòng tiền sẽ đổ vào thị trường chứng khoán. Sự “đột phá” này thường đi kèm với sự tăng đột biến về khối lượng, do tổ chức và cá nhân không mua trong giai đoạn tích lũy đã nhảy vào cổ phiếu.

Trong giai đoạn của chu kì này, hành động giá có thể chuyển từ trạng thái trung tính sang xu hướng tăng. Nếu quan sát thấy các mức cao hơn và các mức thấp cao hơn sau khi giá bắt đầu tăng, đó có thể là dấu hiệu cho thấy giai đoạn tăng giá đã bắt đầu. 

Những biến động này có thể thu hút sự chú ý của các nhà đầu tư, và khi có ngày càng nhiều người mua tham gia vào thị trường, xu hướng tăng thường trở nên mạnh mẽ hơn. Cuối cùng, chúng biến thành hình dạng parabol trước khi chuyển sang giai đoạn tiếp theo. Giai đoạn này thường kéo dài trong thời gian ngắn và giá có thể tăng nhanh một cách chóng mặt. 

Giai đoạn phân phối

Nếu như trước đó, bạn đã từng tìm hiểu về các giai đoạn của chu kì thị trường chứng khoán (Stock market cycle) là gì, thì có lẽ sẽ biết phân phối là giai đoạn đóng vai trò quan trọng trong việc đánh giá sự phát triển của một cổ phiếu. Giai đoạn này của chu kì thường được xem là tín hiệu cho thấy một chu kỳ lặp lại đang diễn ra. 

Đây là lúc những nhà đầu tư đã mua sớm (những người đã tham gia trong giai đoạn tích lũy) và những nhà đầu tư mới có thể bắt đầu bán cổ phiếu của họ với giá cao hơn, tạo ra sự phân phối. Một đặc điểm quan trọng của giai đoạn này là sự tăng về khối lượng giao dịch mà không có sự tăng về giá cả. Thực tế này thường đi kèm với việc giai đoạn này có thể có khối lượng giao dịch cổ phiếu cao nhất, do tâm lý lạc quan của nhà đầu tư. 

Ban đầu, những nhà đầu tư mới có thể hấp thụ được lượng cổ phiếu được bán ra, nhưng càng về sau, việc này sẽ không đủ để đẩy giá cổ phiếu lên cao hơn. Trong trường hợp này, cổ phiếu có thể bị rơi vào tình trạng sụp đổ dưới tác động của chính nó. Các mô hình biểu đồ như đỉnh vai đầu vai hoặc đỉnh đôi có thể hữu ích trong việc xác định giai đoạn này. Ngoài ra, tín hiệu xác nhận rằng giai đoạn phân phối đã kết thúc có thể là việc phá vỡ dưới đường trung bình động 200 ngày. 

Giai đoạn giảm giá 

Giai đoạn cuối cùng của chu kỳ được gọi là giảm giá hay Markdown và đây là giai đoạn mà hầu hết các nhà đầu tư đều muốn tránh. Trong giai đoạn này, những người mua tham gia từ giai đoạn phân phối bắt đầu bán ra. Tuy nhiên, do các tổ chức đã bán ra từ trước giai đoạn phân phối nên lúc này sẽ có rất ít người mua mới có thể hấp thụ được lượng cổ phiếu bán ra tăng lên. Điều này có thể dẫn đến tình trạng lượng bán ra tăng cao.

Hiệu ứng xếp tầng này có thể khiến giá giảm rất nhanh với khối lượng lớn. Giai đoạn giảm giá thường sẽ kết thúc khi mức hỗ trợ quan trọng bị phá vỡ và khối lượng tăng đột biến, thường là gấp nhiều lần so với mức trung bình hàng ngày. Lúc này, hầu hết hoạt động bán ròng đã cạn kiệt và cổ phiếu có thể quay lại giai đoạn tích lũy một lần nữa.

Các áp dụng cho các nhà đầu tư ở từng giai đoạn

Để đạt được thành công trong việc đầu tư trên thị trường chứng khoán, nhà đầu tư cần hiểu rõ về chu kỳ thị trường chứng khoán và điều chỉnh chiến lược đầu tư của họ phù hợp với từng giai đoạn khác nhau. Dưới đây là một số gợi ý đầu tư cho mỗi giai đoạn:

• Giai đoạn tích lũy: Lúc này, giá cổ phiếu dao động ngang sau giai đoạn giảm mạnh. Do đó, các nhà đầu tư giá trị có thể mua cổ phiếu trong giai đoạn này, khi giá ổn định và có tiềm năng tăng trưởng trong tương lai.
• Giai đoạn tăng trưởng: Trong giai đoạn này giá cổ phiếu đang bứt phá và vượt qua các ngưỡng kháng cự, đỉnh giá trước. Vì vậy, nhà đầu tư có thể xem đây là thời điểm để mua vào và tận dụng sự tăng trưởng và lợi nhuận tiềm năng.
• Giai đoạn phân phối: Nhà đầu tư mới bắt đầu tranh mua cổ phiếu, trong khi nhà đầu tư có kinh nghiệm thường bán ra. Lúc này, giá cổ phiếu có thể vẫn sẽ tiếp tục tăng nhưng không đáng kể. Đây là thời điểm nhà đầu tư cần cẩn trọng xem xét việc thoát ra khỏi thị trường.
• Giai đoạn giảm giá: Giá cổ phiếu không còn tăng và nhà đầu tư bắt đầu mất kiên nhẫn. Đám đông bắt đầu bán tháo ra thị trường, dẫn đến giảm giá cổ phiếu. Trong giai đoạn này, nhà đầu tư cũng cần xem xét về việc thoát ra khỏi cổ phiếu hoặc bảo vệ vị thế đầu tư hiện tại.

Như vậy, thuật ngữ chu kỳ thị trường chứng khoán là chìa khóa quan trọng giúp nhà đầu tư đưa ra những quyết định chiến lược đúng đắn. Chu kỳ thị trường không chỉ là một khái niệm mà còn là một phản ánh sâu sắc về sự biến động của giá cổ phiếu và tâm lý thị trường. Nhìn chung, việc hiểu rõ về chu kì thị trường chứng khoán (Stock market cycle) là gì không chỉ giúp nhà đầu tư đánh bại sự không chắc chắn của thị trường mà còn giúp họ tận dụng những cơ hội đầu tư đúng thời điểm. Hy vọng rằng những thông tin chia sẻ trên của Yuanta Việt Nam sẽ giúp bạn áp dụng được thuật ngữ này trong quá trình đầu tư của bản thân.