Margin là gì? Nên hay không sử dụng Margin trong đầu tư chứng khoán

Margin là một thuật ngữ không còn quá xa lạ đối với những nhà đầu tư chứng khoán đặc biệt là những nhà đầu tư lâu năm. Đây được xem như một đòn bẩy giúp hỗ trợ tài chính cho các cá nhân hay tổ chức trong đầu tư chứng khoán. Tuy nhiên, để có thể sử dụng margin một cách tối ưu và đem lại lợi nhuận hiệu quả, nhà đầu tư cần nắm được những đặc điểm khái niệm cơ bản của thuật ngữ này. Hãy cùng Yuanta Việt nam tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!

Margin là gì? Nên hay không sử dụng Margin trong đầu tư chứng khoán

Margin là gì?

Margin hay vay margin là 1 thuật ngữ thông dụng trong đầu tư chứng khoán. Ngoài ra, trong các giao dịch trên thị trường chứng khoán, đây còn được gọi là đòn bẩy tài chính hay giao dịch ký quỹ. Hiểu đơn giản, vay margin là việc bạn có thể vay thêm tiền của công ty chứng khoán để tăng vốn đầu tư vào thị trường. Chính vì vậy, thông qua việc sử dụng đòn bẩy này, nhà đầu tư có thể mua thêm và sở hữu nhiều cổ phiếu hơn, từ đó sử dụng chính những cổ phiếu này làm tài sản thế chấp những khoản vay này. Việc này đem lại nhiều cơ hội cho nhà đầu tư nhưng đồng thời cũng tồn tại những rủi ro khi sử dụng giao dịch ký quỹ trong đầu tư chứng khoán.

Ví dụ: Một nhà đầu tư có vốn là 200 triệu đồng và đầu tư vào cổ phiếu X. Thấy được đà phát triển mạnh của cổ phiếu này nhưng không đủ vốn đầu tư, bạn có thể vay thêm 200 triệu từ công ty chứng khoán để đầu tư cổ phiếu. Lúc này, tài sản cầm cố cho khoản vay đó là tổng giá trị cổ phiếu trong danh mục – 200 triệu đồng cổ phiếu X.

Việc sử dụng giao dịch ký quỹ làm đòn bẩy tài chính cũng tương tự như khi bạn mua xe 1 tỷ đồng nhưng chỉ có 200 triệu đồng. Lúc này, bạn sẽ được hỗ trợ tiền vay để thanh toán. Từ đó, chỉ với số tiền 200 triệu đồng bạn đã sở hữu chiếc xe với giá 1 tỷ đồng.

Khái niệm giao dịch ký quỹ

Margin level là gì?

Margin level được sử dụng nhiều trong đầu tư chứng khoán còn gọi là hạn mức ký quỹ. Có thể hiểu, hạn mức ký quỹ là tỷ lệ phần trăm được tính dựa trên lượng vốn sẵn có của chủ sở hữu (nhà đầu tư) so với số tiền ký quỹ đã sử dụng.

Hạn mức ký quỹ có vai trò giúp nhà đầu tư xác định được số vốn họ còn lại có thể sử dụng tham gia giao dịch mua cổ phiếu. Bạn sẽ không thể thực hiện giao dịch khi mức ký quỹ âm hoặc bằng 0.

Công thức tính mức ký quỹ: 

Margin Level = (Equity/ Used Margin)*100%

Hạn mức ký quỹ là gì?

Cổ phiếu nào được phép giao dịch ký quỹ?

Thông thường đối với mỗi công ty chứng khoán sẽ có một danh sách những cổ phiếu được cấp margin khác nhau. Những mã cổ phiếu được phép giao dịch ký quỹ là những cổ phiếu được công ty chứng khoán xét duyệt cho vay để đầu tư. Nhà đầu tư có thể dễ dàng tìm kiếm những thông tin về danh sách cổ phiếu ký quỹ của các công ty chứng khoán trên các phương tiện truyền thông.

Ví dụ, bạn có thể vào đây để xem danh sách của Yuanta:

Báo cáo danh mục chứng khoán thực hiện giao dịch ký quỹ quý 1/2022

Khoản vay Margin được bao nhiêu?

Số tiền nhà đầu tư có thể vay từ công ty chứng khoán phụ thuộc vào 3 yếu tố sau:

Loại cổ phiếu: cổ phiếu mà nhà đầu tư đang nắm là cổ phiếu gì. Nếu bạn sở hữu cổ phiếu có chất lượng càng cao, càng chất lượng thì công ty chứng khoán sẽ xem xét và cho bạn vay khoản tiền lớn.

Giai đoạn thị trường: thị trường chứng khoán biến động liên tục và có xu hướng tăng giảm thất thường. Vì vậy, khi quyết định cho nhà đầu tư thực hiện giao dịch ký quỹ tình hình nền kinh tế thị trường đóng vai trò rất quan trọng. Trong những giai đoạn thị trường đang trên đà phát triển tích cực, mã cổ phiếu bạn đang nắm giữ có xu hướng tăng trưởng mạnh thì bạn sẽ được vay nhiều hơn.

Tỷ lệ ký quỹ: Tuỳ vào mỗi công ty chứng khoán mà tỷ lệ ký quỹ cho mỗi cổ phiếu là khác nhau. Điều này được quy định bởi công ty chứng khoán mà bạn tham gia giao dịch chứng khoán.

Ví dụ:

Một nhà đầu tư có 100 triệu và muốn vay margin để mua cổ phiếu Vinhomes (mã chứng khoán: VHM). Hiện tại, VHM đang được công ty chứng khoán  hiện giao địch ký quỹ với tỷ lệ 50%. Khi đó:

Bạn sẽ có 200 triệu để mua VHM,  trong đó bao gồm 100 triệu là vốn tự có và công ty chứng khoán cho vay 100 triệu còn lại.

Kèm theo khoản tiền vay đó thì tất nhiên bạn phải trả lãi định kỳ cho công ty chứng khoán. Đây được xem là một yếu tố quan trọng mà bạn cần cân nhắc kỹ lưỡng trước khi quyết định sử dụng đòn bẩy tài chính này.

Giao dịch ký quỹ được bao nhiêu tiền?

Mức lãi suất khi vay Margin là bao nhiêu?

Tuỳ theo từng công ty chứng khoán mà mức lãi suất vay ký quỹ được quy định vào từng thời điểm khác nhau. Mức lãi suất thường sẽ được tính theo ngày.

Ví dụ một công ty chứng khoán lấy lãi suất vay margin mỗi ngày là 0,037%. Thoạt nhìn thì có vẻ đây là một mức lãi suất thấp nhưng nếu tính theo lãi kép từng ngày thì tính ra đây là một lãi suất không hề nhỏ. Cụ thể, nếu lãi suất mỗi ngày là 0,037 thì lãi suất một năm sẽ lên đến 14,5%. So với mức lãi suất khi gửi tiết kiệm tại các ngân hàng chỉ từ 5-6%/năm thì lãi vay giao dịch ký quỹ này là khá cao.

Một mẹo nhỏ dành cho nhà đầu tư ở đây đó là bạn có thể trao đổi thương lượng với bên phía công ty chứng khoán để nhận được mức chính sách lãi ưu đãi hơn. Mặt khác nếu không ngỏ lời thương lượng bạn sẽ được mặc định là sẽ chấp nhận mức lãi suất cao nhất.

Khi sử dụng Margin giá cổ phiếu bị ảnh hưởng như thế nào?

Xu hướng thị trường đóng một vai trò quan trọng trong việc cho vay ký quỹ. Cụ thể, sự biến động của thị trường chứng khoán đem lại những tác động trực tiếp đến khoản lãi lỗ của nhà đầu tư. Với mỗi mức vay khác nhau thì kết quả đầu tư của bạn sẽ khác nhau, cụ thể:

Giá cổ phiếu bị ảnh hưởng như thế nào?

Khi thị trường cổ phiếu đang có xu hướng tăng giá:

Trường hợp bạn đang dùng margin và thị trường cổ phiếu đang có xu hướng tăng giá, việc này có nghĩa là giá trị tài sản ròng của bạn cũng sẽ tăng như thị trường và bạn có nhiều lợi nhuận hơn. Từ đó, nhà đầu tư có thể tiếp tục được mua thêm cổ phiếu đầu tư và gia tăng lợi nhuận.

Khi thị trường cổ phiếu đang có xu hướng giảm giá:

Nếu bạn đang có khoản vay ký quỹ nhưng thị trường giảm giá đột ngột và có xu hướng đi xuống. Lúc này giá trị tài sản ròng của bạn sẽ bị giảm tương ứng với tỷ lệ đòn bẩy mà bạn đang sử dụng. Có thể hiểu đơn giản, nếu tỷ lệ đòn bẩy bạn sử dụng là 1:3 thì nhà đầu tư sẽ nhận khoản lỗ gấp 3 so với bình thường hoặc tỷ lệ đòn bẩy là 1:2 thì sẽ lỗ gấp 2 so với bình thường.

Call margin là gì?

Call margin (hay lệnh dừng ký quỹ): là trường hợp công ty chứng khoán yêu cầu khách hàng của mình nộp tiền hoặc tăng số lượng chứng khoán thế chấp nhằm đảm bảo duy trì mức số dư tối thiểu trong tài khoản hoặc giá trị chứng khoán giao dịch giảm. Mức duy trì tối thiểu thường do do công ty chứng khoán quy định dựa trên quy định về an toàn và quản trị rủi ro của công ty chứng khoán và theo quy định pháp luật hiện hành.

Trong trường hợp không bổ xung thêm tài sản đảm bảo thì nhà đầu tư phải bán bớt lượng cổ phiếu mình đang sở hữu để giảm đi khoản vay và đưa tỷ lệ giao dịch ký quỹ về đúng như quy định của công ty chứng khoán.

Lệnh dừng ký quỹ là gì?

Công thức tính: 

Giá trị chứng khoán ký quỹ bổ sung = (Tỷ lệ ký quỹ – Tỷ lệ ký quỹ duy trì ) / (1 – Tỷ lệ ký quỹ duy trì) x Tổng giá trị tài sản trên tài khoản giao dịch ký quỹ tính theo giá thị trường. 

Hoặc:

Số tiền ký quỹ bổ sung = (Tỷ lệ ký quỹ – Tỷ lệ ký quỹ duy trì) x Tổng giá trị tài sản trên tài khoản giao dịch ký quỹ tính theo giá thị trường.

Trên thực tế, công ty chứng khoán có thể ra quyết định bán bất kỳ chứng khoán nào trong danh mục đầu tư của bạn mà không cần thông qua ý kiến của bạn hay còn gọi là quyền bán bắt buộc (force sell). Có thể hiểu, việc force sell này như một hình thức bạn bị tịch thu tài sản.

Hiện nay, lãi suất cho vay trong giao dịch ký quỹ của các công ty chứng khoán giao động trong khoản từ 11%-14%, vậy nếu tỷ lệ lợi nhuận thu được trên vốn đầu tư của nhà đầu tư nhỏ hơn tỷ lệ lãi suất vay ký quỹ định kỳ của các công ty chứng khoán thì đồng nghĩa với việc các nhà đầu tư bị thua lỗ. Bên cạnh đó, tỷ lệ lãi suất này cũng đóng một vai trò quan trọng trong lợi nhuận thu được của nhà đầu tư nếu đầu tư có lời. Vì vậy,  để sử dụng đòn bẩy tài chính một cách hiệu quả, có lợi nhuận cao khi đã trừ đi các chi phí lãi vay ký quỹ thì nhà đầu tư cần xác định rõ được xu hướng và có chiến lược đầu tư rõ ràng. Đối với những nhà đầu tư chưa có nhiều kinh nghiệm và mới tham gia thị trường, một lời khuyên dành cho bạn đó là hãy hạn chế dùng loại đòn bẩy tài chính này. Chỉ nên sử dụng đòn bẩy tài chính này khi đã dày dặn kinh nghiệm và có kế hoạch đầu tư rõ ràng trước khi thực hiện lệnh.

Sử dụng Margin nên hay không?

Sử dụng đòn bẩy tài chính – nên hay không?

Việc có nên sử dụng đòn bẩy tài chính trong các danh mục đầu tư của mình hay không là một thắc mắc chung của rất nhiều nhà đầu tư tham gia chứng khoán. Bên cạnh rất nhiều lợi thế về việc tăng lợi nhuận nhanh chóng, vay margin tồn tại một số những rủi ro cần chú ý như:

Chi phí vay margin khá cao: mức lãi suất khi thực hiện giao dịch ký quỹ trên thị trường tại các công ty chứng khoán hiện nay rơi vào khoản 11-14%/năm, trong khi lãi suất tại ngân hàng chỉ từ 5-8%/năm. Từ đó, có thể dễ dàng nhận thấy việc sử dụng giao dịch ký quỹ kèm theo một khoản lãi vay rất lớn và người chơi phải thực sự hiểu rõ thì mới tránh khỏi những rủi ro không đáng có được.

Giá cổ phiếu biến động liên tục: như đã biết thị giá cổ phiếu chịu ảnh hưởng từ rất nhiều yếu tố khác nhau như chiến lược từ doanh nghiệp, tác động từ nền kinh tế thị trường, rủi ro ngành,… dẫn đến giá cổ phiếu biến động tăng giảm, khó kiểm soát. Tuy giá cổ phiếu tăng nhà đầu tư sẽ thu được nhiều lợi nhuận, nhưng khi giá giảm rủi ro nhà đầu tư gánh chịu là nhiều hơn rất nhiều so với khi không sử dụng đòn bẩy tài chính.

Không ở vị thế chủ động trong giao dịch: Tỷ lệ vay được thực hiện dựa theo quyết định của công ty chứng khoán. Trong trường hợp giá cổ phiếu giảm đến một ngưỡng nào đó chạm đến mức cần thực hiện lệnh dừng ký quỹ và nhà đầu tư bắt buộc phải bán 1 lượng cổ phiếu nhất định để cân bằng số vốn của mình. Khi đó, nếu có nhiều người cùng phải bán cổ phiếu sẽ dẫn đến tình trạng giá cổ phiếu giảm và gây ra thiệt hại tài chính kép cho nhà đầu tư.

Đầu tư chưa thông minh: Việc các nhà đầu tư dự đoán xu hướng giá cổ phiếu không được chính xác và chưa có kỹ năng phân tích thị trường khi sử dụng đòn bẩy tài chính có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng. Khi diễn biến thị trường không như những gì nhà đầu tư dự đoán việc thua lỗ sẽ rất nặng nề.

 Khi nào thì nên sử dụng vay Margin?

Thời điểm thích hợp để sử dụng giao dịch ký quỹ trong đầu tư chứng khoán

Vay margin được xem như việc sử dụng một con dao hai lưỡi, việc sử dụng nói đem lại rất nhiều ưu điểm và lợi nhuận tuy nhiên cũng tiềm tàng nhiều rủi ro nguy hiểm không kém. Vì vậy, việc sử dụng con dao hai lưỡi này Yuanta Việt Nam nhận thấy rằng chỉ phù hợp với những người có một bề dày kinh nghiệm nhất định.  Có thể nói việc giao dịch ký quỹ chỉ thực sự hiệu quả đối với những nhà đầu tư lâu năm và nắm bắt được xu hướng thị trường một cách tinh tường. Cụ thể:

• Nhà đầu tư chưa có nhiều kinh nghiệm, mới tham gia vào thị trường chứng khoán nên cân nhắc thật kỹ càng trước khi quyết định vay đầu tư tại công ty chứng khoán.
• Chỉ khi thị trường có dấu hiệu tăng trưởng rõ ràng thì mới nên sử dụng giao dịch ký quỹ cho danh mục đầu tư của mình. Vào những giai đoạn thị trường đang biến động cũng nên hạn chế sử dụng giao dịch ký quỹ này.
• Trong dài hạn việc lựa chọn sử dụng đòn bẩy tài chính không phải là một quyết định thông minh. Ngược lại, trong những giao dịch ngắn hạn và thị trường có xu hướng tăng rõ rệt thì giao dịch ký quỹ sẽ giúp nhà đầu tư thu được lợi nhuận tối ưu hấp dẫn.
• Chỉ nên cân nhắc vay đầu tư tại ty chứng khoán trong những danh mục đầu tư các cổ phiếu tốt như cổ phiếu Bluechip hay cổ phiếu cơ bản để có thể phần nào hạn chế các rủi ro trong đầu tư. Còn lại, đối với các cổ phiếu có lợi nhuận quá thấp thì không nên. 

Như đã nói là một con giao hai lưỡi nên việc vay margin có thể giúp nhà đầu tư tăng trưởng lợi nhuận nhanh chóng khi thị giá cổ phiếu tăng những việc thực hiện giao dịch ký quỹ này cũng chính là nguyên nhân kiến cho khối tài sản khổng lồ của nhiều nhà đầu tư “bốc hơi” chỉ trong tích tắc khi giá cổ phiếu giảm. Vì vậy, khi sử dụng đòn bẩy tài chính này quý nhà đầu tư phải hết sức thận trọng và cân nhắc kỹ lưỡng về thời điểm và khối lượng thực hiện giao dịch sao cho phù hợp để thu được lợi nhuận như mong muốn.

 Một số lưu ý cho nhà đầu tư để vay Margin hiệu quả

Một số lưu ý để sử dụng hiệu quả đòn bẩy tài chính

Đòn bẩy tài chính này sẽ có lợi cho các nhà đầu tư khi sử dụng đúng cách. Nhà đầu tư mới cần tìm hiểu về giao dịch ký quỹ, cơ hội rủi ro, cách sử dụng Margin như thế nào hiệu quả?

Là một đòn bẩy tài chính việc sử dụng giao dịch ký quỹ sẽ đem lại lợi nhuận rất lớn cho các nhà đầu tư khi sử dụng đúng cách. Sau đây Yuanta Việt Nam xin giới thiệu đến bạn một số lưu ý cho nhà đầu tư khi sử dụng giao dịch ký quỹ trong danh mục đầu tư của mình:

• Chỉ nên vay Margin với tỷ lệ đòn bẩy từ 1:0.5 đến 1:1 là tối đa, hạn chế tối đa không sử dụng các tỷ lệ quá cao như 1:2, 1:3, 1:4. Việc kiểm soát được tỷ lệ đòn bẩy ở mức hợp lý sẽ giúp nhà đầu tư giảm tỷ lệ rủi ro thua lỗ và thu được lợi nhuận 1 cách chắc chắn. Chỉ nên sử dụng mức tỷ lệ đòn bẩy từ 1:1.5 trở đi đối với những người có kinh nghiệm lâu năm chơi chứng khoán và thuộc dạng “lão làng” trong việc phân tích thị trường.
• Đặt riêng cho mình một số nguyên tắc ký quỹ giao dịch riêng: Nhà đầu tư không nên sử dụng quá 1% số tiền trong tài khoản của mình để thực hiện 1 giao dịch ký quỹ. Việc đề ra cho mình những quy tắc trong đầu tư giúp bạn hạn chế được rủi ro trong những biến động khó kiểm soát của thị trường.
• Nên sử dụng đòn bẩy tài chính trong các danh mục đầu tư ngắn hạn với những loại hình cổ phiếu có tính thanh khoản tốt. Từ đó, giúp nhà đầu tư vượt qua được các khoản lỗ vì không bán được cổ phiếu khi cổ phiếu đó có dấu hiệu giảm giá.
• Cần nắm bắt thời cơ sử dụng margin khi nhà đầu tư mua được cổ phiếu ở mức giá rẻ ở cuối sóng. Lúc này nhà đầu tư có thể nhận thấy rõ ràng được xu hướng tăng trưởng và thị trường đi lên tạo đỉnh một cách rõ ràng.

Qua bài viết trên Yuanta Việt Nam đã cung cấp cho bạn những thông tin cần thiết về margin trong đầu tư chứng khoán. Có thể thấy, việc sử dụng giao dịch ký quỹ trong đầu tư mang lại những cơ hội hấp dẫn nhưng cũng tìm tàn rất nhiều rủi ro. Để có thể sử dụng đòn bẩy tài chính này một cách hiệu quả và thu được lợi nhuận nhà đầu tư cần hết sức cẩn trọng. Hy vọng những chia sẻ trên của Yuanta Việt Nam về margin đã giúp bạn rút ra được những kiến thức cần thiết và giúp ích trong kế hoạch đầu tư sau này. Chúc bạn đầu tư thành công!

Hiện nay Yuanta Việt Nam đang có chương trình Vay margin với lãi suất 6% ổn định trong 6 tháng để giúp quý khách có được trải nghiệm cũng như đầu tư với hình thức vay margin: