Quy luật kinh tế là gì? Các quy luật cơ bản, tính chất và ý nghĩa

Khi tìm hiểu quy luật kinh tế là gì, bạn có thể thấy được ý nghĩa của khái niệm này. Thực chất, quy luật kinh tế phản ánh những bản chất lặp đi lặp lại của các hiện tượng và quá trình kinh tế. Nếu nhận thức đúng bản chất, vai trò của khái niệm này sẽ giúp bạn kinh doanh và đầu tư hiệu quả. 

Quy luật kinh tế là gì? Các quy luật cơ bản, tính chất và ý nghĩa

Quy luật kinh tế là gì?

Quy luật kinh tế được gọi với tên tiếng Anh là Economic Law. Đây là một khái niệm được dùng để phản ánh các mối quan hệ tất yếu, nhân quả, khách quan, bền vững và lặp đi lặp lại của các hiện tượng hay quá trình kinh tế.

Kinh tế hàng hóa được xem là một kiểu tổ chức hàng hóa trong xã hội. Các sản phẩm của kinh tế hàng hóa được sản xuất, bán và trao đổi trên thị trường. Trong quá trình vận động, những sản phẩm, hàng hóa này chịu sự ảnh hưởng của các quy luật kinh tế.

Quy luật kinh tế ảnh hưởng đến sự vận động của hàng hóa trong thị trường

Các quy luật cơ bản của quy luật kinh tế

Khi tìm hiểu quy luật kinh tế là gì, bạn có thể thấy rằng khái niệm này có những quy luật cơ bản. Những quy luật như cung cầu, giá trị hay lưu thông tiền tệ là 3 quy luật cơ bản của quy luật kinh tế.

Quy luật cung – cầu

Quy luật cung cầu hay còn được gọi với tên khác là nguyên lý cung cầu. Nguyên lý này có nội dung chính là thông qua sự điều chỉnh của thị trường, một mức giá thị trường (mức giá cân bằng) và một lượng giao dịch hàng hóa cân bằng sẽ được xác định. 

Mức giá và lượng giao dịch hàng hóa đó sẽ tương ứng với giao điểm của đường cung và đường cầu. Khi một mặt hàng đạt được trạng thái cân bằng giữa mức giá và lượng giao dịch thì sẽ gọi là cân bằng bộ phận.

Quy luật cung cầu còn gọi là nguyên lý cung cầu

Khi tất cả các mặt hàng trong thị trường hàng hóa đạt được ở mức cân bằng, kinh tế học gọi đây là trạng thái cân bằng chung hay còn gọi là cân bằng tổng thể. Trong khi hàng hóa xuất hiện tình trạng cần bằng thì sẽ không có tình trạng cung nhiều hơn cầu (dư cung) hay cầu nhiều hơn cung (dư cầu).

Quy luật giá trị

Khi tìm hiểu khái niệm quy luật kinh tế là gì, bạn sẽ thấy rằng quy luật giá trị được xem là quy luật kinh tế cơ bản của sản xuất hàng hóa. Khái niệm này nói về bản chất của sản xuất hàng hóa và cũng là nguồn gốc của tất cả các quy luật khác. 

Quy luật giá trị là quy luật cơ bản của kinh tế hàng hóa

Quy luật này có nội dung chính là hàng hóa được sản xuất và trao đổi dựa trên cơ sở giá trị của nó, tức là dựa trên hao phí lao động xã hội cần thiết. Bạn có thể hiểu đơn giản là nếu hàng hóa hao phí lao động xã hội nhiều thì giá trị của hàng hóa sẽ cao hơn những loại khác. 

Thông qua quy luật này, các nhà sản xuất, kinh doanh cần phải biết cách để tiết kiệm hao phí lao động xã hội cần thiết. Một hàng hóa cần phải có giá trị nhỏ hơn hoặc bằng thời gian lao động cần thiết. Khi đó, giá cả thị trường của hàng hóa sẽ thấp và có lợi thế cạnh tranh tốt trên thị trường.

Bên cạnh đó, trong khi kinh doanh cần phải đảm bảo được nguyên tắc ngang giá. Tức là hàng hóa phải đảm bảo bù đắp được chi phí hợp lý trong sản xuất và người kinh doanh phải có lãi để tiếp tục sản xuất kinh doanh.

Quy luật lưu thông tiền tệ

Trong kinh tế hàng hóa, quy luật lưu thông tiền tệ được sử dụng để định lượng tiền cần thiết cho một quá trình lưu thông hàng hóa trong một thời kỳ nhất định. Nội dung chính của quy luật này là lượng tiền cần thiết trong lưu thông hàng hóa trong một thời kỳ nhất định bằng tổng giá trị của hàng hóa lưu thông trong thời kỳ đó chia cho tốc độ lưu thông của đồng tiền. 

Bạn có thể hiểu quy luật này thông qua công thức:

 M = P x QV

Trong đó: 

• M là lượng tiền cần thiết phải có trong lưu thông hàng hóa
• P là mức giá trị của hàng hóa
• Q là khối lượng hàng hóa, dịch vụ trong lưu thông
• V là số vòng lưu thông trung bình của tiền tệ.

Tính chất của quy luật kinh tế

Trong định nghĩa quy luật kinh tế là gì cũng đã phản ánh được tính chất của khái niệm này như:

• Quy luật này tồn tại một cách khách quan, tồn tại độc lập ngoài ý chí của con người
• Con người không thể sáng tạo hay loại bỏ đi quy luật mà chỉ có thể phát hiện, vận dụng và nhận thức quy luật để phục vụ cho cuộc sống hằng ngày của mình
• Quy luật kinh tế chỉ phát sinh trong cuộc sống hằng ngày của con người, quy luật này khác với quy luật xã hội hay tự nhiên
• Quy luật này mang tính chất đặc thù và chỉ tồn tại trong các phương thức sản xuất nhất định.

Quy luật kinh tế có các tính chất đặc trưng

Ý nghĩa của quy luật kinh tế

Nghiên cứu quy luật kinh tế là gì hay tính chất của quy luật này có ý nghĩa quan trọng. Nguyên nhân là vì các hoạt động kinh tế hiện nay cũng chịu sự chi phối của các quy luật. Chỉ khi hiểu và nghiên cứu quy luật này thì mới đưa ra được các chính sách kinh tế sao cho hợp lý.

Nếu không hiểu quy luật kinh tế sẽ có những chính sách chủ quan, duy ý chí. Khi đó, nền kinh tế của một quốc gia hay một khu vực sẽ bị ảnh hưởng xấu.

Tìm hiểu quy luật kinh tế là gì có ý nghĩa quan trọng trong vận hành và phát triển sản xuất. Thông qua tìm hiểu, bạn có thể thấy rằng quy luật này có 3 quy luật chính đó là quy luật cung cầu, giá trị và lưu thông tiền tệ. Khi hiểu biết được những quy luật này, bạn sẽ có những quyết định đúng đắn cho việc kinh doanh của mình. Trên đây, bài viết được chia sẻ bởi công ty chứng khoán Yuanta Việt Nam.