Quy luật lợi ích cận biên giảm dần là gì? Nội dung và ý nghĩa

Quy luật lợi ích cận biên giảm dần là khái niệm rất phổ biến trong kinh doanh xuất phát từ những sự kiện xảy ra trong thực tế. Hiểu rõ được quy luật này sẽ giúp các nhà kinh doanh có thể dễ dàng hơn trong việc đưa ra chiến lược phát triển sản phẩm. Vậy quy luật này là gì? Nó có đặc điểm như thế nào? 

Quy luật lợi ích cận biên giảm dần là gì?

Quy luật lợi ích cận biên giảm dần là gì?

Quy luật lợi ích cận biên giảm dần có tên tiếng anh là Law of diminishing marginal utility. Quy luật này để cập đến mức độ thỏa mãn của người tiêu dùng khi tiêu dùng sản phẩm hàng hóa, dịch vụ. Cụ thể khi người tiêu dùng dùng một lượng hàng hóa, dịch vụ càng lớn thì mức độ thỏa mãn từ mỗi đơn vị tăng thêm sẽ càng giảm nhanh. 

Có thể ví dụ khi bạn mua một chiếc bánh, lợi ích và mức độ thỏa mãn của miếng bánh đầu tiên là rất cao vì lúc đó bạn đang đói. Tuy nhiên càng về sau khi bạn càng no thì mức độ thỏa mãn sẽ càng giảm và dần về không. Thậm chí mức độ thỏa mãn còn có thể về âm nếu bạn ăn quá no và gây ra khó chịu.

Quy luật lợi ích cận biên giảm dần

Đặc điểm của quy luật lợi ích cận biên giảm dần

Giả sử chị A đang đói và chị quyết định ăn bánh mì. Lúc đó lợi ích của việc tiêu dùng miếng bánh mì ăn đầu tiên là rất cao. Lúc đầu nó nằm ở vị trí a, tuy nhiên sau một thời gian ăn thì khi đến lợi ích của nó giảm dần. Đến miếng thứ 6 thì lợi ích chỉ còn b. Và nếu tiếp tục ăn có khả năng nó mức độ thỏa mãn sẽ về 0 hoặc âm. Bạn có thể tham khảo hình minh họa dưới đây.

Minh họa quy luật lợi ích cận biên giảm dần

Như vậy ta có thể đi đến kết luận về một số đặc điểm của quy luật lợi ích cận biết như sau: 

• Lợi ích cận biên tỉ lệ nghịch với số hàng hóa tiêu thụ.
• Lợi ích cận biên rất khó có thể xác định chính xác mở mức độ thỏa mãn là khác nhau và rất khó có thể đong đếm.

Nội dung của quy luật lợi ích cận biên giảm dần

Xét về phương diện kinh tế học, người ta giải thích rằng lợi ích cận biên sẽ giảm dần khi nguồn cung có sẵn tăng lên. Quy luật này đã được áp dụng để giải thích rất nhiều về hiện tượng kinh tế khác nhau.

Áp dụng với lãi suất và tiền

Với những ví dụ minh họa Yuanta chia sẻ thì có thể hiểu tại sao đường cầu luôn dốc xuống trong các biểu đồ về kinh tế. Và đối với tiền tệ, quy luật lợi ích cận biên giảm dần sẽ giải thích được lý do tại sao về sự gia tăng số lượng tiền hay các hàng hóa tương đương sẽ làm giảm đi giá trị của đơn vị tiền đó. Bạn có thể thấy rõ điều này qua các đợt sản xuất thêm tiền của chính phủ Trung Quốc đã làm đồng Nhân dân tệ trở nên mất giá.

Bên cạnh đó quy luật này cũng được áp dụng để giải thích các vấn đề về lãi suất. Nó đã cung cấp các lập luận để chống lại việc thao túng lãi suất từ các ngân hàng trung ương. Bởi lãi suất ảnh hưởng rất lớn đến người tiêu dùng về quyết định chi tiêu nhiều hay ít. 

Nếu ngân hàng đột ngột tăng hay giảm lãi suất thì người tiêu dùng sẽ lập tức thay đổi cách chi tiêu. Từ đó có thể gây nên thặng dư hay thâm hụt trong nguồn vốn đầu tư cơ bản của các ngân hàng.

Áp dụng trong sản xuất

Doanh nghiệp luôn cố gắng đa dạng hóa sản phẩm, lựa chọn để khách hàng có thể thay đổi tránh lợi ích cận biên của sản phẩm đó giảm đi. Bởi bản chất của sản phẩm là mang đến sự hài lòng, tuy nhiên khi có quá nhiều sản phẩm giống nhau thì lợi ích cận biên sẽ dần về 0 và dần bị bão hòa. 

Ý nghĩa của quy luật với giá trị sử dụng và giá trị trao đổi

Trong quá trình tiêu dùng lợi ích mà khách hàng cảm nhận được từ sản phẩm thực chất là giá trị sử dụng của sản phẩm đó. Và giá trị trao đổi chính là số tiền họ chi để có được giá trị sử dụng của sản phẩm đó.

Trên thực tế thì giá trị sử dụng của một sản phẩm luôn cao hơn giá trị trao đổi của nó. Ví dụ như khi bạn mua được chiếc máy tính với giá 10 triệu đồng thì bạn có thể tạo ra thu nhập lớn hơn nhiều so với giá trị trao đổi khi bạn mua chiếc máy tính đó. 

Ý nghĩa của quy luật với giá trị sử dụng và giá trị trao đổi

Tuy nhiên thì mặc dù vậy thì lợi ích cận biên của sản phẩm vẫn sẽ giảm dần. Khi bạn mua 2 chiếc máy tình nhưng nhu cầu của bạn chỉ cần một chiếc thì dĩ nhiên chiếc thứ 2 sẽ ít được sử dụng hơn. Và tất nhiên lợi ích cận biên của nó sẽ giảm ít hơn.

Với nguyên lý này các nhà kinh tế đã áp dụng để có thể định giá cho các sản phẩm của họ. Thông thương có hai cách định giá khác nhau như:

• Định giá theo chi phí = Chi phí sản xuất + Lợi nhuận mong muốn.
• Căn cứ vào nhu cầu đó là việc doanh nghiệp sẽ định giá dựa vào mức giá mà khách hàng sẵn sàng chi trả để có được sản phẩm đó.

Kết luận

Quy luật lợi ích cận biên giảm dần là quy luật vô cùng thú vị và hữu ích. Nó xuất phát từ các hiện tượng đơn giản diễn ra hằng ngày xung quanh chúng ta. Nếu biết cách vận dụng vào doanh nghiệp thì sẽ đem lại doanh thu cao và thu hút được nhiều khách hàng hơn. Trên đây, bài viết được chia sẻ bởi công ty chứng khoán Yuanta Việt Nam.