Thao túng thị trường chứng khoán là gì?

Hiện nay, sự phát triển ngày càng mạnh mẽ của thị trường chứng khoán kéo theo số lượng nhà đầu tư ngày càng nhiều. Vì thế, mà các cá nhân, tổ chức lợi dụng sự thiếu hiểu biết để thực hiện các hành vi trái pháp luật trục lợi cho bản thân. Đặc biệt là thao túng thị trường chứng khoán. Vậy, để hiểu hơn về vấn đề này chúng ta hãy cùng tìm hiểu qua bài viết này nhé!

Thao túng thị trường chứng khoán là gì?

Thế nào là thao túng thị trường chứng khoán?

Thao túng thị trường chứng khoán là những hoạt động gian lận nhằm làm tăng, giảm giá cổ phiếu hay gây ảnh hưởng đến thị trường nhà đầu tư để đạt được lợi ích cho riêng mình. Mọi hành vi thao túng thị trường đều bị pháp luật nghiêm cấm.

Thao túng thị trường chứng khoán xảy ra khá phổ biến hiện nay

Các hình thức thao túng thị trường chứng khoán

Có rất nhiều hình thức thao túng thị trường chứng khoán, điều này ảnh hưởng xấu đến việc kinh doanh cũng như đầu tư. Dưới đây là một số hình thức phổ biến, thường gặp:

• Liên kết với nhau mua, bán một loại chứng khoán tạo nên cung cầu ảo gây ra lúc thừa, lúc thiếu dẫn đến giá chứng khoán tăng hay giảm liên tục một cách bất thường.
• Cạnh tranh không lành mạnh trên thị trường, thường “cá lớn nuốt cá bé”. Đây là những hành vi của những nhà đầu tư lớn muốn đẩy giá lên hay đưa giá xuống thấp để thu lợi, gây thiệt hại cho những nhà đầu tư nhỏ lẻ. Vì giá cả trên thị trường đều do cung cầu quyết định.
• Lan truyền tin đồn không chính xác, gây thất thiệt ảnh hưởng xấu đến nhà đầu tư cũng như các đơn vị phát hành. Từ đó, thu lợi bất chính cho bản thân.
• Liên tục mua hay bán chứng khoán với khối lượng lớn trong thời điểm mở cửa hoặc đóng cửa nhằm tạo ra một mức giá mới cho loại chứng khoán đó ở phiên mở cửa hay đóng cửa tiếp đó.
• Sử dụng một hay nhiều tài khoản liên kết với những người khác liên tục đặt lệnh mua hay bán nhằm tạo ra cung cầu ảo.

Có rất nhiều hình thức thao túng thị trường chứng khoán

Thao túng thị trường chứng khoán bị xử lý như thế nào?

Theo quy định trong điều 211 của bộ luật hình sự 2017, người có hành vi thao túng thị trường chứng khoán tùy vào mức độ nghiêm trọng có thể bị xử phạt hành chính, nặng hơn thì bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Quy định về hành chính

Đối với hành vi thao túng thị trường chứng khoán mức phạt được quy định tại Điều 36 Nghị định 156/2020/NĐ-CP của Chính Phủ và (được sửa đổi tài khoản 30 Điều 1 Nghị định 128/2021/NĐ-CP), quy định:

Quy định về phạt tiền

Phạt tiền gấp 10 lần số tiền trái phép thu được không thấp hơn 3.000.000.000 đồng đối với các tổ chức và 1.500.000.000 đồng đối với các cá nhân. Ngoài ra, còn đình chỉ hoạt động kinh doanh, dịch vụ chứng khoán trong thời gian từ 1 – 3 tháng đối với các công ty chứng khoán, công ty quản lý đầu tư, công ty ký quỹ…

Tước chứng chỉ hành nghề chứng khoán trong thời gian từ 18 – 24 tháng đối với cá nhân nếu có hành vi vi phạm. Đồng thời phải nộp lại khoản thu trái pháp luật đã chuộc lợi.

Quy định về hình sự

Tội thao túng thị trường chứng khoán bị truy cứu trách nhiệm hình sự được quy định tại điều 211, luật hình sự như sau:

Đối với cá nhân

Những người thu lợi bất chính từ 500.000.000 – 1.500.000.000 đồng hay gây thiệt hại cho các nhà đầu tư từ 1.000.000.000 – 3.000.000.000 đồng thì bị phạt tiền từ 500.000.000 – 2.000.000.000 đồng hoặc bị phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm.

Bị phạt tiền từ 2.000.000.000  – 4.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 2 năm đến 7 năm ở các trường hợp:

Đối với hoạt động có tổ chức

• Thu lợi bất chính từ 1.500.000.000 trở lên
• Làm thiệt hại cho nhà đầu tư 3.000.000.000 đồng trở lên
• Các trường hợp tái vi phạm lại gây nguy hiểm hơn
• Ngoài ra, người phạm tội có thể bị phạt từ 50.000.000 – 250.000.000 đồng, cấm hành nghề, cấm đảm nhận chức vụ.

Thao túng thị trường chứng khoán có thể bị xử phạt hinh sự

Lời khuyên cho nhà đầu tư

Việc thao túng thị trường chứng khoán sẽ để lại hậu quả nghiêm trọng thất thoát tài sản đối với các nhà đầu tư nhỏ lẻ. Làm đảo lộn thị trường gây mất niềm tin, tính hiệu quả, minh bạch, công khai của thị trường chứng khoán Việt Nam. Vì vậy, dưới đây là một số lời khuyên giúp nhà đầu tư giảm thiểu ảnh hưởng của hành vi này:

Trang bị cho mình kiến thức về thị trường chứng khoán

Nhà đầu tư cần phải nắm rõ các kiến thức về chứng khoán, phân tích thị trường, quy luật mua bán, các yếu tố tác động… Từ đó, nhà đầu tư mới có thể biết được  liệu ở đây có thao túng về giá, rồi đưa ra quyết định có nên bỏ vốn ra đầu tư hay không.

Cần có thông tin về doanh nghiệp

Khi đầu tư chứng khoán vào một doanh nghiệp nào đó nhà đầu tư cần phải biết tình hình hoạt động của công ty như tình hình sản xuất,  hoạt động, hướng phát triển trong tương lai….

Lưu ý nhà đầu tư nên lựa chọn các công ty mà mình hiểu rõ được các lĩnh vực kinh doanh của họ. Từ đó, có thể dễ dàng phát hiện những bất thường của thị trường nếu có.

Vạch ra kế hoạch, chiến lược đầu tư rõ ràng

Có nhiều trường hợp khi nhà đầu tư không hiểu rõ thị trường, không có chiến lược cụ thể, nên đưa ra quyết định mua vào hay bán ra phụ thuộc vào cảm tính và tính đồn. Đặc biệt, khi thấy giá cao thì mua vào và khi giá thấp vội bán tháo mà không tính đến yếu tố vĩ mô của công ty. Từ đó, gây ra thiệt hại khôn lường cho nhà đầu tư.

Các nhà đầu tư cần trang bị kiến trước thể tránh bị thao túng thị trường

Thao túng thị trường chứng khoán là hành vi vi phạm pháp luật và ảnh hưởng xấu đến thị trường. Vì thế, trước khi bắt đầu đầu tư hãy tìm hiểu thật kỹ, rõ ràng để thực hiện đầu tư thông minh, hiệu quả nhất. Trên đây, bài viết được chia sẻ bởi công ty chứng khoán Yuanta Việt Nam.