Trái phiếu chiết khấu là gì? Cách vận dụng hiệu quả

Trái phiếu chiết khấu là gì cũng những chiến lược tận dụng trái phiếu thông minh luôn là chủ đề được quan tâm hàng đầu. Đây là một khái niệm nền tảng và quan trọng hàng đầu trong lĩnh vực đầu tư tài chính.

Trái phiếu chiết khấu là gì? Cách vận dụng hiệu quả

Trái phiếu chiết khấu là gì?

Discount Bond hay trái phiếu chiết khấu là trái phiếu được phát hành hoặc giao dịch trên thị trường với giá thấp hơn mệnh giá của nó. Trái phiếu được coi là trái phiếu chiết khấu sâu nếu nó được bán với giá thấp hơn đáng kể so với mệnh giá, thường ở mức 20% trở lên.

Trái phiếu được phát hành với mệnh giá nào có nghĩa là nhà đầu tư sẽ được hoàn trả đúng với mệnh giá đó khi đáo hạn. Tuy nhiên trái phiếu thường được bán trước thời hạn và được mua và các nhà đầu tư khác trên thị trường thứ cấp.

Trái phiếu chiết khấu là trái phiếu có mức giá bán ra thấp hơn mệnh giá thực

Một ví dụ: trái phiếu được phát hành vào tháng 1 năm 2020 với giá là 1.000 đô và đáo hạn vào tháng 1 năm 2021. Trong thời hạn từ tháng 1 năm 2020 đến tháng 1 năm 2021 bạn sẽ có thể mua được trái phiếu này với mức giá thấp hơn 1.000 đô. Và đến ngày đáo hạn vào tháng 01 năm 2021 số tiền bạn nhận được sẽ là 1.000 đô. 

Nội dung và đặc điểm của trái phiếu chiết khấu

Một giao dịch trái phiếu chiết khấu có thể nâng lợi nhuận lên mức hấp dẫn. Để xác định được trái phiếu liệu sẽ hoạt động hiệu quả hay không, ta sẽ xem xét những đặc điểm sau:

Về mức chiết khấu

• Mức chiết khấu hay còn gọi là giá trị chiết khấu, là mức giá được bán ra của trái phiếu và thường thấp hơn 20% mệnh giá thực tế.
• Tuy nhiên, mức chiết khấu trong trái phiếu chiết khấu cao không có nghĩa là nhà đầu tư được hưởng nhiều lợi ích hơn. Thay vào đó, các nhà đầu tư đang nhận được mức giá thấp hơn để bù vào phần lãi suất thấp hơn của trái phiếu so với lãi suất trên thị trường hiện tại.

Mức chiết khấu là một thành phần quan trọng của trái phiếu chiết khấu 

Về đối tượng giao dịch trái phiếu chiết khấu

• Doanh nghiệp phát hành trái phiếu là công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn được thành lập và hoạt động theo pháp luật Việt Nam.
• Nhà thu mua trái phiếu có thể là nhà đầu tư cá nhân hoặc các tổ chức thương mại theo quy định của nghị định mua bán trái phiếu.

Về lãi suất của trái phiếu chiết khấu

• Trái phiếu chiết khấu là một loại bảo đảm nợ mà trái chủ hoặc nhà đầu tư chỉ nhận được lãi suất từ tổ chức phát hành trái phiếu. Lãi suất này chính là mức chênh lệch giữa mệnh giá và giá bán của trái phiếu. Khi đáo hạn, nhà đầu tư sẽ được hoàn trả toàn bộ số tiền được ghi trên trái phiếu.
• Lãi suất trái phiếu chiết khấu thường được trả nửa năm một lần. Nhưng tùy vào trái phiếu, số tiền này có thể được thanh toán hàng tháng, hằng quý hoặc thậm chí hàng năm. Tuy nhiên, nhà đầu tư phải tuân theo các quy định cụ thể về việc mua bán trái phiếu chiết khấu.

Lãi suất trái phiếu chiết khấu hay coupon thường được thanh toán định kỳ 

• Lãi suất thị trường và giá trị trái phiếu thường có mối quan hệ nghịch đảo. Khi đó, nhà đầu tư muốn bán trái phiếu trên thị trường thứ cấp thì họ sẽ phải chào bán với mức giá thấp hơn. Mức giá thấp hơn này là cơ hội cho các nhà đầu tư mua một trái phiếu tương tự hoặc các chứng khoán khác mang lại lợi nhuận tốt hơn.

• Đối với trường hợp trái phiếu chiết khấu không lãi suất thì trái chủ sẽ không nhận được bất kỳ khoản thanh toán nào trước thời điểm đáo hạn. Khoản chênh lệch giữa giá phát hành và mệnh giá trái phiếu chính là lợi nhuận duy nhất. Càng gần ngày đáo hạn, zero-coupon thường có xu hướng tăng trưởng ổn định hơn.

Ưu điểm và nhược điểm của trái phiếu chiết khấu là gì

Cũng giống như việc giao dịch bất kỳ sản phẩm tài chính nào khác, đầu tư trái phiếu chiết khấu cũng có những rủi ro và thuận lợi riêng. Để đảm bảo an toàn và hiệu quả đầu tư, các investor nên cân nhắc đến ưu và nhược điểm của trái phiếu chiết khấu. Cụ thể như sau:

Ưu điểm

• Có tiềm năng tăng vốn cao: vì trái phiếu được bán với giá thấp hơn mệnh giá thực thậm chí một số còn được chào bán với mức chiết khấu sâu từ 20% trở lên.
• Lợi nhuận hấp dẫn: các nhà đầu tư nhận được lãi suất thường xuyên và ổn định thường là nửa năm một lần, trừ khi đó là trường hợp trái phiếu không lãi suất – zero coupon bonds.

Trái phiếu chiết khấu chất lượng mang lại lợi nhuận thường xuyên và ổn định

• Linh hoạt trong chiến lược: trái phiếu chiết khấu có sẵn các kỳ hạn ngắn hạn và dài hạn khác nhau để phù hợp với các nhu cầu và danh mục đầu tư đặc biệt. Do đó, nhà đầu tư có thể cân nhắc lựa chọn kỳ hạn phù hợp với mục đích kinh doanh.

Nhược điểm

• Trái phiếu chiết khấu có thể cho thấy khả năng vỡ nợ của các tổ chức phát hành khi cổ tức giảm hoặc có sự miễn cưỡng của các nhà đầu tư trong việc mua nợ. 
• Trái phiếu chiết khấu có kỳ hạn dài hơn có nguy cơ vỡ nợ cao hơn.
• Trái phiếu chiết khấu càng sâu cho thấy một công ty đang gặp khó khăn về tài chính và nguy cơ phá sản cũng như không hoàn thành được nhiệm vụ thanh toán nợ của mình. Do đó việc xem xét mức độ tín nhiệm của tổ chức phát hành trái phiếu là rất quan trọng.

Trái phiếu chiết khấu cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro thua lỗ và nguy cơ vỡ nợ cao

Phân biệt trái phiếu chiết khấu và trái phiếu thông thường khác

Ngoài trái phiếu chiết khấu là gì thì liệu nó khác gì trái phiếu thông thường cũng là một thắc mắc phổ biến. Hai khái niệm này đều khá phổ biến song rất dễ bị nhầm lẫn. Nếu bạn còn đang phân vân liệu chúng có gì khác nhau thì hãy cùng nhau phân biệt 2 loại trái phiếu này:

Điểm khác nhau cơ bản giữa trái phiếu thông thường và trái phiếu chiết khấu là kỳ hạn

Những thắc mắc liên quan đến trái phiếu chiết khấu

Trái phiếu chiết khấu là gì chỉ là một trong vô vàn những thắc mắc liên quan đến Discount Bond. Dưới đây là một số câu hỏi trọng tâm khác về trái phiếu chiết khấu bạn nên tìm hiểu:

Trái phiếu chiết khấu có an toàn không

Một thực tế không thể phủ nhận là khả năng vỡ nợ đối với các trái phiếu chiết khấu dài hạn là tương đối cao. Vì trái phiếu chiết khấu thể hiện gần công ty phát hành gặp nhiều khó khăn về đồng vốn. Phần lợi ích chênh lệch giữa mệnh giá và giá mua cũng chính là phần rủi ro bạn phải đối mặt để có được trái phiếu với mức giá thấp.

Nhưng dù được đánh giá là khá mạo hiểm cho đầu tư so với các trái phiếu thông thường song các trái phiếu chiết khấu vẫn có mức độ an toàn nhất định. Mấu chốt ở đây là bạn phải lựa chọn được cho mình chủ thể phát hành uy tín và có tiềm năng tài chính to lớn.

Trái phiếu chiết khấu vẫn là một khoản đầu tư an toàn cho những ai có sự chuẩn bị và tính toán tốt

Tại sao trái phiếu được bán với giá chiết khấu

Một trong những nguyên nhân cho tình trạng này xuất phát từ việc lãi suất thị trường tỉ lệ nghịch với giá trị trái phiếu. Khi trái phiếu được phát hành sẽ được ứng với một mức lãi suất nhất định. Lúc này, nếu lãi suất thị trường tăng sẽ làm cho trái phiếu trở nên kém hấp dẫn, từ đó giảm giá trị. 

Do đó, muốn nhanh chóng xoay được nguồn vốn để thực hiện các khoản đầu tư khác buộc các nhà phát hành phải bán trái phiếu với mức giá thấp hơn mệnh giá thật ( giá chiết khấu ). Mức giá chiết khấu sẽ càng lớn nếu trái phiếu thuộc loại trái phiếu không lãi suất.

Trái phiếu được bán với giá chiết khấu nhằm tăng tính cạnh tranh

Những chiến lược quan trọng khi đầu tư trái phiếu chiết khấu

Trái phiếu chiết khấu thực sự là một yếu tố kinh tế đầy tiềm năng. Một khi bạn khắc phục được những rủi ro của trái phiếu này thì có thể đảm bảo thu về nguồn lợi nhuận cao và ổn định. Một số lưu ý quan trọng khi đầu tư trái phiếu chiết khấu là:

• Lựa chọn nhà phát hành có độ tín nhiệm cao, có nguồn lực tài chính lớn và tăng trưởng ổn định.
• Ưu tiên những trái phiếu chiết khấu có kỳ hạn trung và ngắn để hạn chế rủi ro và tăng khả năng xoay vòng vốn.
• Hạn chế thu mua quá nhiều trái phiếu có mức chiết khấu cao. Hãy nhớ, mức chiết khấu càng cao đồng nghĩa với khả năng vỡ nợ càng lớn.

Trên đây là tổng hợp các thông tin quan trọng về trái phiếu chiết khấu là gì cũng những chiến lược đầu tài chính hữu ích. Đây là một phạm trù tài chính khá phức tạp đòi hỏi bạn tìm hiểu một cách nghiêm túc để đảm bảo những quyết định đầu tư an toàn và hiệu quả. Bài viết được chia sẻ bởi công ty chứng khoán Yuanta Việt Nam.