Chi phí cố định là gì? Tìm hiểu đặc trưng và cách phân loại

Trong hoạt động của doanh nghiệp, chi phí cố định là gì? Đó là khoản chi phí mà doanh nghiệp có trách nhiệm chi trả, được xem như là khoản phí mặc định. Chi phái này có thể xuất hiện trong trường hợp thay đổi về mức độ hoạt động của doanh nghiệp.  Ngoài ra, chi phí này còn bao gồm các khoản phí thường nhật như: lãi vay, bảo hiểm,…. Yếu tố chi phí cố định cũng đóng vai trò hết sức quan trọng vì có ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả của báo cáo tài chính thường niên của doanh nghiệp. 

Chi phí cố định là gì? Tìm hiểu đặc trưng và cách phân loại

Chi phí cố định là gì?

Chi phí cố định là khoản phí doanh nghiệp phải thanh toán định kỳ, nó không thay đổi theo từng đợt mà sẽ được giữ gần như là nguyên giá trị trong một khoảng thời gian xác định. 

Tìm hiểu về chi phí cố định

>>> Xem thêm: Chi phí biến đổi là gì? Đặc điểm và cách phân loại chi phí biến đổi

Một số ví dụ về chi phí cố định công ty thường phải thanh toán là: phí bảo hiểm, tiền thuê nhà, tiền thuê tài sản, tiền lãi từ khoản vay hàng tháng,..  Trong tiếng Anh, chi phí cố định được gọi là Fixed Cost. Chi phí cố định có thể tăng lên hoặc giảm xuống, tùy thuộc vào quy mô hoạt động của doanh nghiệp. 

Đặc trưng của chi phí cố định là gì?

Để hiểu rõ hơn chi phí cố định là gì, chúng ta nên nắm rõ hơn những đặc trưng của loại chi phí này. Cụ thể về đặc trưng của chi phí này được thể hiện trong nội dung sau:

• Chi phí cố định sẽ không bị ảnh hưởng bởi bất cứ mức độ hoạt động nào. Hiểu đơn giản hơn, khoản chi phí cố định sẽ được giữ nguyên dù các hoạt động của doanh nghiệp ngày càng phát triển hoặc đang đối mặt với nhiều vấn đề bất lợi. 
• Ban đầu, khi doanh nghiệp mới thành lập, sẽ phải chi một khoản tiền để đầu tư vào máy móc, thiết bị. Như vậy, khoản chi phí này sẽ được chia ra trong một khoảng thời gian nhất định để doanh nghiệp vận hành sản xuất và có lời bù lại khoản chi phí đã bỏ ra đó. 

Đặc trưng của chi phí cố định 

>>> Xem thêm: Chi phí chìm (Sunk cost) là gì? Nguyên nhân và biện pháp tránh bẫy chi phí chìm

Chi phí cố định cấp bậc 

Chi phí cố định cấp bậc là loại chi phí được tính toán lại vì mức độ hoạt động tối đa có sự thay đổi. Hiểu một cách đơn giản hơn, đó là là chi phí cố định có thể sẽ bị thay đổi vì một yếu tố nào đó xuất phát từ nguyên nhân chủ quan hoặc khách quan. Đây chính là trường hợp đặc biệt của chi phí cố định trong suốt quá trình hoạt động.  

• Nguyên nhân khách quan làm ảnh hưởng đến chi phí cấp bậc: Ví dụ như khi doanh nghiệp phải chi trả tiền điện, nước hoặc tiền lương tăng lên thì chi phí cố định cũng tăng lên. 
• Nguyên nhân chủ quan làm ảnh hưởng đến chi phí cấp bậc: Ví dụ như hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp có sự thay đổi về quy mô. Điều này có nghĩa là khi doanh nghiệp tăng cường hoạt động sản xuất kinh doanh đòi hỏi phải có sự đáp ứng về nhu cầu phát sinh (mua thêm máy móc, thiết bị), điều này khiến cho chi phí cố định tăng lên để thích ứng.  

Phân loại các chi phí cố định

Chi phí cố định sẽ được phân làm hai dạng chính phổ biến. Ngoài ra, chúng ta có nhiều cách phân loại khác, tùy thuộc vào việc dựa vào đặc điểm phân tích. 

Chi phí cố định được phân loại dựa trên yếu tố quản lý  

Nếu dựa theo yếu tố quản lý các doanh nghiệp có thể phân chia chi phí cố định thành 2 nhóm.

Nhóm chi phí cố định phân loại theo yếu tố quản lý

• Chi phí cố định bắt buộc là khoản chi phí có liên quan trực tiếp đến máy móc, thiết bị, cơ sở vật chất chất và phí cho hoạt động tổ chức cơ bản của doanh nghiệp. Vì tính chất bắt buộc nên cách thức hoàn thành phí này khá cứng nhắc, không thể trì hoãn và đòi hỏi doanh nghiệp phải chi trả thì hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp mới có thể vận hành bình thường được. 
• Chi phí cố định không bắt buộc là khoản tiền phát sinh ở thời điểm doanh nghiệp thực hiện sản xuất kinh doanh. Yếu tố phụ thuộc của chi phí này là sự quyết định của quản lý trong thời gian nhất định. Hiểu đơn giản hơn thì chi phí cố định không bắt buộc là khoản tiền mà ban quản lý thực hiện đầu tư cho hoạt động của dự án. Ví dụ về chi phí cố định không bắt buộc: chi để tăng nhân lực, phí chạy quảng cáo, marketing,… 

Chi phí cố định được phân loại dựa trên yếu tố phân bổ 

Nếu phân loại chi phí cố định dựa vào cách thức phân bổ thì chúng ta có các dạng sau:

Nhóm chi phí cố định được phân loại theo sự phân bổ

• Chi phí cố định định kỳ: Khoản chi phí cố định đã được doanh nghiệp thực hiện tính toán từ trước và nó được thực hiện giống nhau một khoảng thời gian nhất định. Ví dụ như doanh nghiệp thực hiện chi trả tiền điện, tiền nước, tiền thuê mặt bằng, tiền lương,… qua mỗi tháng. 
• Chi phí cố định có thể phân bổ: Đây là khoản chi phí không có sự cố định đều đặn qua các thời điểm mà là khoản đầu tư một lần. Chi phí này hoàn toàn có thể thay đổi căn cứ theo quy ước trong thời gian dài được áp dụng. Ví dụ doanh nghiệp chi một khoản tiền cố định để mua máy móc về sản xuất, theo thời gian, máy móc hao mòn và trừ vào giá trị, đó chính là chi phí khấu hao. 

Ý nghĩa của chi phí cố định là gì?

Chi phí cố định là khoản chi phí mà doanh nghiệp bắt buộc phải bỏ ra, họ hoàn toàn không thể thực hiện các biện pháp để tránh chi trả. Khoản chi phí cố định này có sự tác động mạnh mẽ đến đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. 

Ý nghĩa của chi phí cố định

Có thể thấy, chi phí cố định có xuất phát từ những khoản như: tiền lương, tiền thuê nhân lực, tiền mua máy móc, thiết bị,… Như vậy, khi chi phí cố định thay đổi thì các khoản được chia ra nêu trên cũng bị thay đổi. Điều này tạo nên áp lực về doanh số cho hoạt động của doanh nghiệp. 

• Trong trường hợp số tiền mà doanh nghiệp phải bỏ ra để chi trả cho chi phí cố định cao nhưng sản lượng tạo ra thấp. Điều này buộc doanh nghiệp phải thực hiện tăng giá hoặc giữ nguyên giá, giảm tiền lời. Điều này gây ra bất lợi cho doanh nghiệp và đến khi chi phí cố định quá cao, vượt hẳn tỷ suất lợi nhuận thì doanh nghiệp có thể lỗ mất hết tiền. 
• Doanh số và sản lượng là hai yếu tố cực kỳ quan trọng mà bất cứ doanh nghiệp nào cũng luôn nghiên cứu. Họ thường muốn đưa ra kế hoạch sản xuất và kinh doanh với sản lượng cao mang lại doanh số cao. Để đạt được điều này thì các ban quản trị phải xem xét và đưa ra kế hoạch thích hợp. 

Bàn luận một số vấn đề liên quan đến chi phí cố định 

Tìm hiểu về chi phí cố định là gì, có một số vấn đề liên quan cần được giải đáp như sau:

Giải đáp một số thắc mắc có liên quan đến chi phí cố định

Những thành phần tạo thành chi phí cố định 

Chi phí cố định là khoản tiền được doanh nghiệp chi ra cho các vấn đề như:

• Tiền lương cho nhân công.
• Tiền chi phí để thuê nhà.
• Tiền nước. 
• Tiền điện. 
• Tiền bảo hiểm. 
• Tiền chi ra mua vật tư được đầu tư cho quá trình sản xuất của doanh nghiệp. 
• Chi phí khấu hao tài sản cố định,… 

Xác định chi phí điện nước là dạng nào của chi phí cố định?

Chi phí điện nước là chi phí cố định định kỳ. 

Như vậy, bạn đã nắm được chi phí cố định là gì. Đây là yếu tố không thể thiếu trong hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Chi phí cố định được chi ra cho các hoạt động chủ quan và khách quan. Tuy nhiên, doanh nghiệp vẫn phải có sự cân nhắc để chi phí cố định phù hợp với khả năng sản xuất và kinh doanh của mình, không để tình trạng chi phí này vượt quá khả năng và làm mất đi khoản lợi nhuận cần có.  Trên đây, bài viết được chia sẻ bởi công ty chứng khoán Yuanta Việt Nam.