Mô hình đầu vai là gì? Khái niệm và cách nhận biết mô hình đầu vai

Đối với những nhà đầu tư chứng khoán lâu năm sẽ rất am hiểu về mô hình đầu vai. Đây là 1 kỹ thuật phân tích và biểu thị sự biến động thị trường. Nắm được mô hình này bạn sẽ có thể phân tích được các thời điểm thích hợp để đầu tư và tạo ra lợi nhuận. 

Mô hình đầu vai là gì?

Mô hình vai đầu vai là gì?

Mô hình đầu vai là 1 trong những mô hình rất dễ phát hiện khi phân tích kỹ thuật nên thường nó rất phổ biến. Đây là mô hình giá thể hiện xu hướng tăng xuống xu hướng giảm hay còn được hiểu là mô hình đảo chiều. Nhà đầu tư sẽ có thể phân tích được thị trường nhờ vào biểu thị của 1 đường viền cổ và 3 đỉnh ( 1 đầu và 2 vai). 

Khái niệm mô hình đầu vai

Phân loại mô hình vai đầu vai

Mô hình đầu vai sẽ báo hiệu cho các nhà đầu tư về xu hướng đảo chiều giá trong tương lai. Những nhà đầu tư sẽ dựa vào đó để đưa ra quyết định giao dịch của mình. Hiện này mô hình đầu vai sẽ được phân thành 2 loại phổ biến. 

Mô hình vai đầu vai thuận

Mô hình đầu vai thuận thường dùng báo hiệu xu hướng đảo chiều giá trong tương lai theo hướng từ tăng sang giảm. Trong mô hình sẽ có đỉnh cao nhất gọi là đầu, 2 đỉnh hai bên lần lượt là vai phải và vai trái. Khi xuất hiện mô hình này các  nhà đầu tư cân nhắc vào lệnh sell thì khả năng thu lợi nhuận lớn và hạn chế tổn thất. Sẽ có thể có sự đảo chiều mạnh xảy ra khi giá break out khỏi đường viền cổ. 

Mô hình đầu vai thuận

Mô hình vai đầu vai ngược

Một loại mô hình đầu vai khác nữa là đầu vai ngược sẽ báo hiệu xu hướng giá đảo theo chiều từ giảm sang tăng. Khác với đầu vai thuận, mô hình đầu vai ngược sẽ có các đỉnh lộn ngược xuống dưới. Khi mô hình đầu vai ngược xuất hiện nhà đầu tư nên cân nhắc vào lệnh buy để tăng khả năng tạo lợi nhuận. 

Mô hình vai đầu vai ngược

Các yếu tố cấu thành mô hình vai đầu vai

Để có thể biểu thị được các xu hướng tăng giảm của giá thì mô hình đầu vai sẽ cần có đầy đủ các yếu tố như sau: 

• Vai trái: Quá trình hình thành sẽ bắt đầu từ khi bắt đầu xu hướng tăng giá chứng khoán cùng với khối lượng giao dịch lớn. Sau khi đỉnh được hình thành thị trường sẽ bắt đầu điều chỉnh theo hướng giảm để tạo đáy. 
• Đỉnh đầu giữa: Sau khi đáy của vai trái được hình thành thị trường sẽ được điều chỉnh tăng trở lại và tạo đỉnh cao hơn đỉnh vai trái. Khối lượng giao dịch cũng sẽ tăng mạnh nhưng sẽ thấp hơn hoặc là bằng vào giai đoạn tạo vai trái. Và sau khi hình thành đỉnh giữa giá có chứng khoán sẽ bắt đầu được điều chỉnh theo hướng giảm tạo đáy bằng với đáy của vai trái .  Nếu nối 2 đáy đã tạo lại sẽ được 1 đường gọi là neckline.
• Vai phải: Đây là thời điểm mã chứng khoán đang cố gắng phục hồi. Giá sẽ bắt đầu tăng dần trở lại, tạo một định thấp hơn đỉnh giữa và sẽ quay đầu giảm ngay sau đó. Sự điều chỉnh này sẽ phá vỡ đường neckline và dự báo giá sẽ đi xuống. 
• Đường viền cổ: Đây là yếu tố đóng vai trò rất quan trọng trong mô hình đầu vai giảm giá. Đường viền này sẽ được coi là mức kháng cự cho các nhà đầu tư tìm kiếm điểm tăng giá trở lại. Nó có thể là đường thẳng hoặc hơi vênh. 

Các yếu tố cấu thành

Ý nghĩa mô hình vai đầu vai

Mô hình đầu vai được ứng dụng rất nhiều trong quá trình giao dịch chứng khoán. Những nhà đầu tư sẽ dựa vào mô hình này để nắm bắt và phân tích thị trường dù rất hiếm khi xảy ra mô hình đầu vai hoàn hảo. Mô hình này sẽ có các ý nghĩa quan trong như:

• Dựa vào đó nhà đầu tư sẽ dự đoán được giá từ tăng sáng giảm và ngược lại. Mô hình thuận và nghịch sẽ cho ra các kết quả phân tích khác nhau. Nhà đầu tư sẽ đưa ra các đánh giá và dự đoán để có chiến thuật mua bán cổ phiếu hợp lý.
• Giúp các nhà đầu tư xác định được khoảng cắt lỗ hợp lý và mục tiêu giá sắp tới để tối ưu hoá lợi nhuận và giảm thiểu rủi ro tài chính. 

Theo các nhà đầu tư mô hình đầu vai hoàn hảo sẽ có đặc điểm là đường 2 đáy và 2 đỉnh bằng nhau. Những trường hợp này sẽ rất ít khi xảy ra trên thị trường. Thông thường trong đầu tư sẽ hay thấy mô hình đỉnh vai trái và vai phải sẽ không được bằng nhau, và 2 đáy sẽ có sự chênh lệch.

Ngoài các yếu tố trên thì giá và khối lượng giao dịch cũng đóng vai trò quan trọng khi đi phân tích mô hình này. Có thể nhận định động lực đang yếu đi nếu khối lượng giao dịch của chứng khoán không tăng mạnh dù đã tạo đỉnh ở vùng đầu. Số lượng cổ phiếu bị thu hẹp và bị xu hướng bán ra lấn át sẽ cho ra mô hình với phần vai phải thấp. 

Ý nghĩa

Cách xác định và vẽ các loại mô hình

Để có thể vẽ mô hình đầu vai chúng ta cần phải xác định được các đỉnh. Đỉnh vai trái và vai phải sẽ thấp hơn đỉnh giữa. Đỉnh và đáy của mô hình sẽ được tạo ra khi thị trường điều chỉnh giá. Nối 2 đáy lại chúng ta sẽ tạo ra được đường neckline hay đường viền cổ. Các đỉnh có thể thuận hoặc ngược tuỳ vào xu hướng tăng giảm của thị trường. 

Cách xác định và vẽ các loại mô hình

Cách giao dịch với mô hình vai đầu vai

Khi mô hình đầu vai xuất hiện các nhà đầu tư phải nhanh chóng phân tích và đưa ra thời điểm vào lệnh hợp lý. Cách giao dịch với mô hình này sẽ thường trải qua các bước sau: 

Xác định xu hướng của thị trường

Bước này rất quan trọng, chúng ta cần phải nhận định được xu hướng tăng giảm của xu hướng thị trường. Cần phải biết được xu hướng giá đang tăng iamr hay có đảo chiều hay không. 

Thường thị trường sẽ có 2 trường hợp giao dịch chính sau khi phân tích. 

• Cách 1: Bán khi giá đã giảm đến mức phá vỡ đường viền cổ. Nhà đầu tư sẽ đặt lệnh ở dưới đường viền cổ 1 chút. Điểm cắt lỗ sẽ thường được đặt ở trên vai phải, sau đó chốt lời ở tỷ lệ 1: 2 hay 1: 1. 
• Cách 2: Khi giá thị trường phá vỡ đường viền cổ và đảo chiều thêm 1 lần nữa thì nhà đầu tư nên vào lệnh bán. Lệnh sẽ được đặt tại điểm giao giữa retest và đường viền cổ. Sau đó sẽ chốt lời và cắt lỗ như trên. 

Xác định điểm vào lệnh, điểm stoploss (cắt lỗ) và take profit (chốt lời)

• Xác định điểm Stop Loss: Điểm cắt lỗ sẽ nên được đặt ở trên đỉnh vai phải trên mô hình đầu vai.
• Xác định điểm Take Profit: Điểm chốt lời được xác định và đo lường bằng khoảng cách từ đỉnh giữa chạm tới Neckline.

Cách giao dịch

6 lưu ý khi giao dịch với mô hình vai đầu vai

Để có thể sử dụng hiệu quả mô hình giá này và đưa ra các dự đoán tốt nhất cho thị trường thì các nhà đầu tư cần phải nắm được 6 lưu ý sau đây: 

• Điểm bắt đầu của mô hình đầu vai thị trường phải đang ở xu hướng tăng và uptrend trước khi đi tìm mô hình.
• Các mô hình thường sẽ mang tính chủ quan. Cách phân tích và dự đoán sẽ còn phụ thuộc vào trader hay nhà đầu tư. 
• Mô hình này xuất hiện ở tất cả các khung thời gian nên hoàn toàn có thể quan sát bằng mắt. 
• Nhà đầu tư phải để mô hình được hoàn thiện hoàn toàn mới bắt đầu giao dịch để tránh rủi ro. 
• Mô hình đầu vai sẽ có thể bị ảnh hưởng bởi các yếu tố khác nhau và dẫn đến sự tăng giảm lệch so với dự đoán. 
• Khi phân tích bạn nên sử dụng kết hợp thêm các chỉ báo kỹ thuật khác như MACD, RSI,…. sẽ giúp kết quả phân tích chính xác hơn. 

6 lưu ý khi giao dịch với mô hình vai đầu vai

Kết luận

Các nhà đầu tư cần phải hiểu rõ về mô hình đầu vai để có thể dự đoán được các xu hướng giá sẽ diễn ra trong tương lai. Điều này rất quan trọng để đưa ra các chiến lược mua hay bán cổ phiếu tối ưu lợi nhuận cao nhất . Trên đây, bài viết được chia sẻ bởi công ty chứng khoán Yuanta Việt Nam.