Nến Doji là gì? Bí quyết sử dụng Nến Doji hiệu quả trong đầu tư chứng khoán

Hiện nay mô hình nến Doji không còn là quá xa lạ với nhà đầu tư và được áp dụng trong các phân tích kỹ thuật một cách phổ biến. Đây là một mô hình nến hữu hiệu giúp đánh giá tâm lý thị trường và dự báo diễn biến của thị giá cổ phiếu. Hãy cùng Yuanta Việt Nam theo dõi bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn về mô hình nến Doji và khám phá những bí quyết sử dụng nến này hiệu quả trong đầu tư chứng khoán nhé! 

Nến Doji là gì?

Mô hình nến Doji là một dạng của mô hình nến Nhật với giá đóng cửa và giá mở cửa bằng nhau hoặc xấp xỉ gần bằng nhau, do vậy mà hình dạng của loại nến này giống hình dấu cộng (+) với phần thân rất mỏng, gần như là không có, giống như một đường nằm ngang và phần râu nến có thể dài hoặc ngắn tùy trường hợp.

Đây là loại nến trung lập thể hiện sự lưỡng lự và đấu tranh của thị trường giữa bên mua và bên bán, hay nói cách khác, nó xuất hiện khi lực cung và lực cầu đang ở thế gần như cân bằng nhau.

Mẫu mô hình nến Doji cơ bản

Mô hình nến Doji trên bảng điện

Đặc điểm chung của Nến Doji?

Nến Doji xuất hiện khi giá đóng cửa và mở cửa của cổ phiếu ở mức gần như là bằng nhau trong một phiên giao dịch. Mỗi cây nến thể hiện một trường hợp diễn biến thị trường khác nhau, được biểu thị bởi bốn mức giá là: giá mở cửa, giá đóng cửa, giá cao nhất và giá thấp nhất. 

Thông thường, phần thân của mô hình nến này mỏng tương tự như dấu cộng “+”.  Mô hình Doji thể hiện sự cạnh tranh đối lập giữa bên mua và bên bán trong cùng một phiên giao dịch. Ở đó, phía mua có xu hướng gia tăng về giá nhưng phía bên bán lại có xu hướng muốn đẩy giá xuống (để mua rẻ hơn). Sau một quá trình giằng co thì khi kết thúc phiên giao dịch, trên bản điện sẽ hình thành mô hình Doji biểu hiện giao dịch trong ngày đó. Chính vì vậy, Doji thể hiện sự bất phân thắng bại trong một phiên giao dịch giữa người mua và người bán, giá từ lúc mở cửa phiên đến khi đóng cửa phiên thường là xấp xỉ bằng nhau.

Đặc điểm chung của Doji

Vai trò của Nến Doji trong phân tích kỹ thuật

Nếu Doji đóng vai trò cung cấp đến các nhà đầu tư một số ý nghĩa giao dịch quan trọng, cụ thể như sau:

• Là cơ sở để các nhà đầu tư nhận dạng và dự báo các xu hướng giá đảo chiều có thể xảy ra trong tương lai gần, từ đó đưa ra được chiến lược đầu tư tối ưu nhất.
• Thể hiện sự thiếu quyết liệt và lưỡng lự giữa hai xu hướng tâm lý nhà đầu tư trên thị trường. Tuy nhiên cần lưu ý sẽ có trường hợp xu hướng giá ban đầu quá mạnh làm thị trường không thể đảo chiều mà vẫn tiếp tục di chuyển theo xu hướng cũ khiến giá dịch chuyển sang ngang (sideways).
• Khi Doji xuất hiện sau hàng loạt cây nến tăng và bé dần lại, điều này có nghĩa là bên mua đang dần đuối sức. Đây là cơ hội để bên bán chiếm ưu thế thị trường và đẩy giá xuống dưới, dự báo xu hướng giá sẽ đảo chiều. 

Tóm lại, nhờ vào việc phân tích những thông tin được phản ánh trên giá, Doji thường được sử dụng giống như một tín hiệu cảnh báo sớm và là cơ sở giúp nhà đầu tư dự đoán xu hướng giá tương lai cũng như xác định hướng mà giá sắp đổi chiều.

Một số vai trò nổi bật

Các mô hình Nến Doji phổ biến

Hiện nay có rất nhiều hình mẫu nến Doji khác nhau trên thị trường, mỗi mẫu nến sẽ có đặc điểm và ý nghĩa riêng. Sau đây là 5 mẫu Doji được sử dụng phổ biến trên thị trường hiện nay:

• Mô hình Doji ngôi sao (Doji Star)

Mô hình Doji ngôi sao hay còn được gọi là mô hình Doji tiêu chuẩn. Trên thực tế, loại nến này không thể hiện nhiều ý nghĩa và tín hiệu dự báo cho nhà đầu tư, thường xuất hiện tại những thời điểm thị trường có lượng thanh khoản thấp, biên độ nến rất bé.

Đặc điểm:

• Giá mở cửa/đóng cửa tương đương nhau
• Bóng nến ngắn, độ dài 2 đầu gần như giống nhau
• Thân nến nằm cân bằng ở giữa

Ý nghĩa:

• Doji ngôi sao cho thấy các phản ứng của thị trường nhưng khá mơ hồ và không rõ ràng. Khi một Doji ngôi sao xuất hiện, nó có thể báo hiệu cho việc tiếp tục hoặc đảo chiều của giá, phụ thuộc vào loại nến xuất hiện phía sau Doji.
• Doji ngôi sao phản ánh tâm lý do dự, lưỡng lự và thiếu quyết đoán của cả bên bán lẫn bên mua hoặc sự ngang tài ngang sức giữa hai bên, do đó thân nến nằm cân bằng ở giữa.

Mô hình Doji Star

• Mô hình Doji chuồn chuồn (Doji Dragonfly)

Nến Doji chuồn chuồn (dragonfly doji) là mô hình nến đảo chiều có giá mở cửa và đóng cửa xấp xỉ nhau và cũng chính là giá cao nhất trong phiên. Doji chuồn chuồn thường xuất hiện ở đỉnh của xu hướng tăng hoặc ở gần đáy của xu hướng giảm, dùng để báo hiệu khả năng thay đổi hướng. 

Đặc điểm:

• Có hình dạng giống chữ “T”
• Có bóng nến dưới nhưng không có bóng nến trên hoặc có nhưng rất nhỏ

Ý nghĩa:

• Doji chuồn chuồn xuất hiện là dấu hiệu cảnh báo xu hướng có thể thay đổi. Đặc biệt, trong xu hướng giảm, nến này sẽ phát tín hiệu đảo chiều mạnh mẽ hơn so với trường hợp tương tự đối với xu hướng tăng. Cụ thể, Doji chuồn chuồn xuất hiện khi lượng mua tăng nhanh và đột ngột trong phiên giao dịch có xu hướng giá giảm. Lúc này, thế mạnh thuộc về bên mua, giá sau khi chạm mức thấp nhất mức giá này sẽ ngay lập tức được đẩy lên, từ đó giá đóng cửa bật trở lại ở mức giá cao nhất. Khi cây nến tiếp theo xuất hiện để phá vỡ sự kháng cự tại mức giá đóng cửa chính là thời điểm tốt nhất cho bạn để mua vào.
• Cho thấy khi bắt đầu phiên giao dịch bên bán đã đẩy giá xuống dưới thấp nhưng sau đó lượng mua lại tăng lên làm giá quay về vị trí ban đầu. Đây có thể là dấu hiệu cho thấy giá sẽ tăng lên trong phiên kế tiếp nếu bên mua tiếp tục đẩy giá lên cao.

Mô hình Doji Dragonfly

• Mô hình Doji bia mộ (Doji Gravestone)

Mô hình Doji bia mộ là một mô hình nến đảo chiều thường xuất hiện tại cuối xu hướng tăng báo hiệu thị trường sắp giảm giá. Khi đó, giá bị ép xuống mạnh mẽ tạo nên đuôi nến dài, giá mở cửa bằng hoặc gần bằng giá đóng cửa đồng thời cũng là giá thấp nhất trong phiên giao dịch đó.

Đặc điểm: 

• Không có bóng nến dưới, bóng nến trên rất dài
• Thân nến rất nhỏ
• Hình dáng ngược lại so với Doji chuồn chuồn

Ý nghĩa:

• Khi thị trường đang trong xu hướng tăng giá, Doji bia mộ xuất hiện nhằm xác nhận việc bên bán đang áp đảo thị trường. Khả năng cao giá sẽ giảm mạnh và xu hướng giá đổi chiều. Khi đó, giá đóng cửa sẽ bị đẩy xuống bằng với mức giá mở cửa và chính là mức giá thấp nhất.
• Sau 1 xu hướng tăng giá kéo dài, mô hình Doji bia mộ xuất hiện báo hiệu rằng sự đổi chiều của xu hướng giá. Đây được xem là dấu hiệu cảnh báo cho nhà đầu tư về việc nên cân nhắc thoát ra trong khoảng thời gian này để an toàn cho danh mục đầu tư.
• Trong một số trường hợp, Doji bia mộ chỉ là một sự đảo chiều nhất thời trong một khoảng thời gian rất ngắn và thị trường lại lập tức quay về với xu hướng giá trước đó.

Mô hình Doji Gravestone

• Mô hình Doji chân dài (Doji Long Legged)

Mô hình Doji chân dài là mô hình nến báo hiệu sự lưỡng lự, phân vân của các nhà đầu tư. Doji chân dài xuất hiện báo hiệu giá đang tăng mạnh và đột biến trong suốt khoảng thời gian giao dịch nhưng giá đóng cửa không thể vượt quá giá mở cửa và chúng gần như là tương đương nhau. Điều này phản ánh sự thiếu quyết đoán của cả bên bán và bên mua vào thời điểm này.

Đặc điểm:

• Giống với Doji ngôi sao nhưng khác ở phần thân mở rộng hơn một chút, phần bóng nến trên và dưới dài hơn rất nhiều

Ý nghĩa:

• Thể hiện sự do dự hoặc sự canh tranh quyết liệt giữa bên mua và bên bán trong một xu hướng thị trường tăng hoặc giảm. Trong giai đoạn này sẽ không có phe nào chiếm ưu thế hơn và báo hiệu khả năng cao giá sẽ đảo chiều trong tương lai.
• Nếu nến này xuất hiện ở tại những vùng hỗ trợ/kháng cự mạnh sẽ tạo nên sự đảo chiều mạnh.
• Sự hồi giá về lại ngang gần bằng lúc ban đầu còn thể hiện tâm lý của nhà đầu tư: lo lắng khi giá đang tăng nhiều và cho rằng giá không thể tăng mạnh hơn nữa vì đã tăng cao hết cỡ, cho nên do dự không muốn đầu tư.

Mô hình Doji Long Legged

• Mô hình Doji 4 giá (Doji Four- price)

Nến Doji 4 giá hay còn gọi là Doji không bóng có hình dạng khá đặc biệt, chỉ đơn giản gồm một đường ngang và không hề có bóng nến, mô tả sự thiếu quyết đoán dẫn đến việc bốn mức giá cao nhất, thấp nhất, giá chốt phiên và mở phiên đều xấp xỉ bằng nhau.

Đặc điểm:

• Chỉ có một đường nằm ngang
• Không có thân nến và bóng nến rất bé

Ý nghĩa:

• Xuất hiện ở những thị trường có tính thanh khoản kém, lượng giao dịch rất yếu, nến không có nhiều biến động.
• Phản ánh động lực và động lượng của thị trường đang rất nhỏ.
• Thể hiện tâm lý của các nhà đầu tư ở thời điểm này khá chè chừng, chưa dám đưa ra bất kỳ hành động mua, bán nào.

Mô hình Doji Four- price

Kết hợp Nến Doji với các chỉ báo kỹ thuật khác

• Kết hợp các ngưỡng hỗ trợ, kháng cự

Hỗ trợ và kháng cự là các vùng giá mà tại đó giá sẽ có dấu hiệu đảo chiều hoặc di chuyển chậm lại trước khi tiếp tục xu hướng cũ và nó có thể lặp lại trong tương lai. Như vậy, tại ngưỡng kháng cự và hỗ trợ, việc tranh chấp giá giữa hai bên mua và bán sẽ diễn ra mạnh mẽ nên tiềm năng xảy ra đảo chiều tại khu vực này sẽ cao hơn. Lợi dụng điều này, nhà đầu tư có thể kết hợp nến Doji với các ngưỡng hỗ trợ, kháng cự để tăng độ tin cậy trong việc xác định xu hướng giá và nhận diện điểm vào lệnh chính xác hơn. Cụ thể, quan sát khi nến Doji xuất hiện trong vùng hỗ trợ/ kháng cự, chờ đợi đến lúc cây nến tiếp theo xuất hiện, nếu nó hướng quay ngược lại và có chiều dài bằng một nửa chiều dài nến Doji trước đó, nhà đầu tư nên tiến hành đặt lệnh ngay. Sẽ có hai trường hợp của xu hướng giá cũng như mối quan hệ giữa Doji và ngưỡng hỗ trợ/ kháng cự xảy ra:

• Trường hợp 1: Khi thị trường đang có xu hướng giá tăng, Doji xuất hiện tại vùng kháng cự, lúc này báo hiệu giá thị trường sẽ có khả năng giảm xuống. 
• Trường hợp 2: Khi thị trường đang có xu hướng giảm, Doji xuất hiện trong vùng hỗ trợ, lúc này tạo tín hiệu giá thị trường sẽ có khả năng tăng lên.  

Có thể thấy, kết hợp vùng kháng cự và hỗ trợ cùng Doji sẽ tạo ra những tín hiệu tốt, đáng tin cậy giúp nhà đầu tư nhận ra một xu hướng đảo chiều trên thị trường chứng khoán.

Kết hợp Doji với ngưỡng hỗ trợ

Kết hợp với chỉ báo RSI

Chỉ báo RSI (Relative Strength Index) hay còn được gọi là chỉ số sức mạnh tương đối, là một chỉ số kỹ thuật phục vụ cho quá trình phân tích các sản phẩm của thị trường tài chính. Về cơ bản, chỉ số RSI là chỉ báo động lượng đơn giản, dễ nhận biết, đánh giá được sức mạnh hoặc sự suy yếu của xu hướng chuyển động giá. 

Khi kết hợp chỉ báo này với Doji để nhận định điểm vào lệnh chính xác nhất. Cụ thể:

• Khi giá vượt qua vùng quá mua và xuất hiện Doji bia mộ, khả năng cao xu hướng giá sẽ đảo chiều và giảm rất mạnh.
• Khi giá vượt qua vùng quá bán và xuất hiện Doji chuồn chuồn, khả năng cao xu hướng giá sẽ đảo chiều và tăng mạnh.
• Khi giá vượt qua vùng quá mua hoặc quá bán và xuất hiện mô hình Doji tiêu chuẩn và Doji bóng dài, chờ đợi cây nến tiếp theo hình thành để dự đoán xu hướng thị trường sẽ xảy ra.

Kết hợp Doji với RSI

Cách sử dụng Nến Doji hiệu quả

Để sử dụng Doji trong phân tích kỹ thuật, nhà đầu tư cần thực hiện theo trình tự sau đây để đảm bảo Doji được vận dụng tối ưu:

• Xác định vị trí Doji.
• Xác định xu hướng thị trường.
• Kết hợp với một số chỉ báo khác để xác định Doji đang cho tín hiệu tiếp diễn hay đảo chiều xu hướng, nên dùng các chỉ báo xác định xu hướng và chỉ báo xác định động lượng.
• Xác nhận xu hướng. Chờ sự xuất hiện thêm của 1 đến 3 cây nến tiếp theo sau khi Doji xuất hiện để xác nhận xu hướng giá.
• Vào lệnh mua/bán theo xu hướng giá.

Nến Doji tiếp diễn xu hướng

Nến Doji đảo chiều xu hướng

Một số hạn chế của mô hình Nến Doji

Giống như các công cụ khác, nến Doji vẫn tồn tại vài hạn chế nhất định.

Đầu tiên phải kể đến đó là Doji chỉ có thể dự báo xu hướng giá trong khoảng thời gian ngắn mà không thể dùng được trong dài hạn. Thông thường nó chỉ được áp dụng trong khung thời gian từ 1 đến 3 ngày hoặc ngắn hơn nữa.

Thứ hai, Doji tuy vẫn có thể sử dụng độc lập một mình nhưng bản thân nó cung cấp khá ít thông tin về giá. Do đó, nên kết hợp nó với các chỉ báo kỹ thuật khác để đánh giá được cổ phiếu một cách chính xác nhất và mang lại hiệu quả đầu tư cao hơn.

Thứ ba, Doji chỉ biểu diễn 4 mức giá mở cửa, đóng cửa, cao nhất và thấp nhất ở khung thời gian hiện tại và quá khứ mà không thể hiện được xu hướng giá trong tương lai.

Hạn chế của mô hình Doji

Các lưu ý khi sử dụng Nến Doji trong đầu tư

• Quan sát thị trường trước và sau khi Doji hình thành

Dựa vào tình hình thị trường trước và sau khi Doji hình thành để đưa ra các kết luận về xu hướng giá khách quan hơn, cụ thể:

• Khi Doji xuất hiện sau đỉnh của một nến trước đó đồng thời tạo ra khoảng trống giữa nến trước và sau nó, đây có thể là dấu hiệu cho sự đảo chiều, giá sẽ giảm nhanh.

Ví dụ về trường hợp Doji xuất hiện sau đỉnh của một nến

• Khi Doji xuất hiện sau một chuỗi các nến tăng có độ dài nhỏ dần, chứng tỏ bên mua đang dần kiệt sức, báo hiệu cho thấy giá sẽ đảo chiều.

Ví dụ về Doji xuất hiện sau chuỗi nến tăng có độ dài nhỏ dần

• Không được sử dụng riêng lẻ mỗi nến Doji để đánh giá cổ phiếu

Kết hợp mô hình Doji với các chỉ báo kỹ thuật khác như RSI, … để có được một bộ lọc kép giúp loại bảo các tín hiệu nhiễu, tăng tỉ lệ chính xác khi đánh giá xu hướng giá thị trường. Tuy nhiên, để tối ưu hoá việc kết hợp nhiều chỉ báo với nhau, nhà đầu tư nên trau dồi thêm kiến thức và lắng nghe các chia sẻ của chuyên gia để nâng cao kỹ năng của mình.

• Tìm hiểu tin tức thị trường chứng khoán trong thời gian gần đây

Trong thị trường tài chính nói chung và thị trường chứng khoán nói riêng, việc tìm hiểu, quan tâm đến các sự kiện kinh tế, tin tức chứng khoán trong khoản thời gian gần là vô cùng quan trọng và cần thiết vì nó có thể ảnh hưởng rất nhiều đến xu hướng giá. Nếu nhà đầu tư lơ là các yếu tố này mà chỉ quan tâm đến Doji, họ rất dễ đưa ra các đánh giá sai và lệch hướng.

• Quản trị rủi ro và quản lý vốn đầu tư

Kết hợp quản lý vốn và quản lý rủi ro chặt chẽ bằng cách không giao dịch với khối lượng quá lớn, không nhồi lệnh làm tài khoản suy giảm nhanh chóng để hạn chế các rủi ro làm cháy tài khoản, bảo đảm đầu tư an toàn và hiệu quả.

Yuanta Việt Nam vừa chia sẻ các thông tin liên quan đến nến Doji và cách dùng chúng hiệu quả trong đầu tư chứng khoán qua bài viết trên đây. Yuanta hy vọng quý nhà đầu tư sẽ phần nào hiểu hơn về loại nến này và vận dụng được nó trong kế hoạch đầu tư của mình.