Sóng Elliott – Phương pháp xác định xu hướng thị trường chứng khoán

Sóng Elliott là một công cụ phổ biến và khá phức tạp trong phân tích kỹ thuật trong đầu tư chứng khoán. Công cụ này giúp các nhà đầu tư có những tín hiệu chính xác hơn về xu hướng trên thị trường. Công cụ sóng này có thể được xem mà một trong những công cụ nền tảng về lý thuyết trong việc phân tích kỹ thuật. Bài viết dưới đây Yuanta Việt Nam sẽ giúp bạn mở rộng thêm kiến thức cơ bản về sóng Elliott và áp dụng nó vào quá trình phân tích thị trường như thế nào cho hiệu quả nhé!

Sóng Elliott – Phương pháp xác định xu hướng thị trường chứng khoán

Sóng Elliott là gì?

Khái niệm sóng Elliott:

Vào những năm 1920, sóng Elliott được ra đời bởi nhà phát minh Ralph Nelson Elliott. Ông Elliott là một nhà kế toán chuyên nghiệp tại Mỹ. Sở dĩ ông đưa ra được lý thuyết này bởi ông đã phát hiện ra rằng thị trường chứng khoán luôn có quy luật chu kỳ nhất định dựa theo tâm lý con người mà không phải hoạt động một cách hỗn loạn. Nguyên lý sóng Elliott được áp dụng thành công giúp các nhà đầu tư có những cái nhìn chính xác hơn về biến động của thị trường.

Nguyên lý hoạt động là gì?

Chúng ta có thể nói đến tâm lý con người luôn tồn tại bản chất cốt lõi đó là niềm hy vọng, sự cố chấp, lòng tham và sự sợ hãi. Theo thời gian, tâm lý của con người chỉ xoay quanh những bản chất cốt lõi đó và lập lại theo thời gian. Sóng Elliott cơ bản dựa trên việc mô tả chi tiết các hành vi đám đông và được biểu hiện bằng những đoạn sóng lặp đi lặp lại. Vì vậy, nhà đầu tư phân tích kỹ thuật dựa theo nguyên lý hoạt động  bằng cách phân tích tâm lý của con người và sự biến động của giá, từ đó có thể xác định được xu hướng giá và chu kỳ của thị trường.

Ý nghĩa nguyên lý sóng Elliott:

Về cơ bản, tâm lý con người luôn theo xu hướng giống nhau nên chúng ta cũng sẽ phân tích những vấn đề một cách giống nhau trên biểu đồ và sẽ có xu hướng giao dịch tương tự. Những đoạn sóng sẽ lặp đi lặp lại như nhau bởi vì những hành động của con người được thể hiện qua đường giá trên biểu đồ.

Tính chất của một thị trường giao dịch được cho là có tồn tại khi nó có sự biến động về giá, nếu như thị trường bất động vì không có sự tăng hay giảm giá thì sẽ được xem là thị trường “chết”. Tính chất của nguyên lý sóng Elliott chính là giúp nhà đầu tư có thể xác định được thị trường đang nằm ở giai đoạn nào, và xác định được xu hướng của thị trường, nhận biết được chính xác hơn các điểm vào lệnh mua, bán, cắt lỗ, chốt lời tương đối tốt hơn.

Mô hình sóng Elliott có cấu trúc như thế nào?

Cấu tạo của mô hình sóng này chính là một yếu tố quan trọng mà chúng ta cần nắm vững sau khi đã nắm được ý nghĩa và sự hình thành của nó.

Sóng này thể hiện rằng thị trường có xu hướng đi theo 2 giai đoạn, đó là giai đoạn sóng đẩy và giai đoạn sóng điều chỉnh. Cụ thể 2 giai đoạn này hoạt động như sau:

Giai đoạn sóng đẩy:

Mô hình sóng đẩy trong lý thuyết sóng Elliott là gì?

>> Xem thêm: Nến Pin Bar là gì? Ý nghĩa của nến Pin Bar trong phân tích đầu tư

>>> Xem thêm: Nến Hammer là gì? Cách nhận biết nến Hammer trong phân tích kỹ thuật

>>> Xem thêm: Nến Doji là gì? Bí quyết sử dụng Nến Doji hiệu quả trong đầu tư chứng khoán

Ở giai đoạn sóng đẩy này, mô hình sóng Elliott sẽ bao gồm 5 sóng (hình minh họa phía trên). Các đoạn sóng này phải có độ dài bằng nhau. Trong đó, các sóng số 1-3-5 là các sóng tăng, và sóng 2-4 là sóng giảm. Các sóng này có những đặc điểm cụ thể:

• Sóng 1: Giai đoạn này hình thành vì các nhà đầu tư nhận ra giá đang ở thời điểm phù hợp để đặt lệnh mua nên giá sẽ bị đẩy lên cao. Vì vậy sóng 1 này thể hiện giai đoạn thị trường đang bắt đầu đi lên.
• Sóng 2: Giai đoạn này hình thành vì các nhà đầu tư cảm thấy đã đạt được mục tiêu lợi nhuận của mình nên họ đóng lệnh dừng mua. Cũng chính vì vậy mà giá ở giai đoạn này sẽ giảm một phần nhưng không giảm nhiều tới mức đáy của sóng 1.
• Sóng 3: Đây là con sóng dài và mạnh nhất trong giai đoạn sóng đẩy này. Giai đoạn 3 này được hình thành vì các nhà đầu tư khác bắt đầu tham gia vào thị trường đầu tư khi giá có xu hướng tăng nhẹ. Sự xuất hiện của các nhà đầu tư mới làm cho giá thị trường bị đẩy lên cao hơn.
• Sóng 4: Ở giai đoạn 4 này, các nhà đầu tư bắt đầu thấy giá thị trường đã tăng đủ nên thực hiện việc chốt lời. Con sóng 4 này có thể yếu hơn do vẫn còn nhiều nhà đầu tư khác đang kỳ vọng giá sẽ tăng thêm nữa để vào lệnh được giá hơn.
• Sóng 5: Giai đoạn này có thị giá cao ngất ngưởng vì tất cả các nhà đầu tư đều tham gia vào thị trường để mua.

Chúng ta có thể nhận ra được trong 3 sóng đẩy 1-3-5 sẽ có 2 sóng luôn hẹp hơn 1 sóng còn lại. Thông thường con sóng dài nhất trong 3 con sóng sẽ là sóng số 3 hoặc 5. Đây là một vấn đề mà các nhà đầu tư cần lưu ý khi phân tích giai đoạn sóng đẩy này.

Giai đoạn sóng điều chỉnh (sóng hồi):

Giai đoạn sóng điều chỉnh hay còn được gọi là giai đoạn sóng hồi xuất hiện tiếp sau với giai đoạn sóng đẩy mà Yuanta đã nhắc đến ở phần trên. Giai đoạn điều chỉnh này bao gồm các hành động giá đi ngược với xu hướng thị trường hiện tại. Chúng ta có thể hiểu nôm na rằng trong trường hợp xu hướng thị trường đang đi lên thì sóng điều chỉnh có thể sẽ là những đoạn sóng đi xuống hoặc đi ngang, và ngược lại.

Mô hình sóng điều chỉnh.

Khác với giai đoạn sóng đẩy, Elliott có mô hình sóng điều chỉnh là các đợt sóng được ký hiệu theo bảng chữ cái A-B-C-… . Và một điều cần lưu ý rằng mô hình sóng hồi này chỉ có thể tối đa 5 sóng, thông thường chỉ có 3 sóng trong giai đoạn này.

Các nhà đầu tư cần lưu ý, sóng hồi sẽ có 3 dạng mô hình cơ bản, từ đó sẽ phát triển thành 18 mô hình còn lại trong nguyên lý sóng này. Đó là mô hình zigzag, mô hình tam giá, mô hình phẳng. Cụ thể 3 mô hình này như thế nào sẽ được đề cập tiếp sau đây:

Mô hình zigzag

Mô hình zigzag này sẽ bao gồm các bước giá mà các bước giá này sẽ đi ngược với chiều của xu hướng thị trường trước đó. Trong mô hình zigzag này, sóng B sẽ thường ngắn hơn chiều dài của sóng A và C.

Mô hình zigzag

Ở một vài diễn biến khác, trong cùng 1 giai đoạn điều chỉnh có thể xuất hiện mô hình sóng trong sóng. Cụ thể, thị trường sẽ xuất hiện 2 đến 3 mô hình zigzag liên tiếp nhau. Trong mỗi con sóng của mô hình zigzag đó, nhà đầu tư có thể chia thành các mô hình sóng đẩy.

Mô hình hình tam giác

Mô hình tam giác

Khác với đặc điểm của mô hình tam giác trong phân tích kỹ thuật, mô hình tam giác trong giai đoạn sóng điều chỉnh này được hình thành từ 2 đường kháng cự và hỗ trợ phân kỳ, hoặc 2 đường kháng cự và hỗ trợ hội tụ với nhau. Mô hình này bao gồm 5 con sóng chuyển động trong khu vực của 2 đường xu hướng Trendline, các sóng này di chuyển trong xu hướng giá đi ngang Sideway.

Mô hình tam giác trong giai đoạn sóng điều chỉnh khá đa dạng. Mô hình này có thể ở dạng tam giác mở rộng, tam giác cân, tam giác tăng hoặc giảm dần,…

Mô hình phẳng

Ở giai đoạn sóng điều chỉnh sẽ có dạng sóng di chuyển nằm ngang (giá đi ngang) và hình thành nên mô hình phẳng này. Đây là một mô hình khá quen thuộc trong thị trường. 

Mô hình phẳng

Trong mô hình này, cũng giống như đặc điểm của tên gọi nó, chiều dài của các sóng sẽ bằng nhau một cách tương đối. Trong đó, ta có sóng A và C sẽ cùng chiều nhau và A,C ngược chiều với sóng B. cũng có thể sẽ xảy ra khả năng sóng B vượt qua đỉnh ban đầu của A.

Những lưu ý khi sử dụng nguyên lý sóng Elliott là gì?

Các quy tắc khi sử dụng nguyên lý sóng

Lý thuyết sóng Elliott cũng có những quy tắc nhất định mà các nhà đầu tư cần phải lưu ý và tuân theo, cụ thể các nguyên tắc đó sẽ được trình bày ngay sau đây:

• Nguyên tắc thứ 1: Trong các đợt sóng của giai đoạn sóng đẩy, sóng 3 là sóng luôn luôn dài nhất trong số các sóng tăng 1-3-5.
• Nguyên tắc thứ 2: Trong giai đoạn sóng đẩy, sóng 2 không được phép lùi xuống điểm thấp hơn so với điểm bắt đầu của sóng 1.
• Nguyên tắc thứ 3: Trong giai đoạn sóng đẩy, đáy của sóng 4 không được phép chạm tới ngưỡng đỉnh của sóng 1.

Bên cạnh đó, tùy thuộc vào sự biến động không ngừng của thị trường mà các đặc điểm của sóng này có thể thay đổi trong quá trình giao dịch. Có thể xảy ra vài trường hợp như sau:

• Khả năng có thể xảy ra trường hợp phần đỉnh của sóng 5 không thể vượt qua đỉnh sóng 3.
• Thường thì các sóng giảm 2-4 sẽ vượt khỏi những điểm ở mức thoái lui – Fibonacci Retracement.
• Thông thường các sóng 3 (sóng tăng) sẽ rất dài và mở khá rộng.

Áp dụng nguyên lý sóng Elliott?

Điểm nhấn và cũng là điểm quan trọng trong bài viết này chính là cách áp dụng nguyên lý sóng này làm sao để đạt được hiệu quả trong việc phân tích xu hướng thị trường đối với các nhà đầu tư. Yuanta sẽ gợi ý một vài phương pháp cho các bạn có thể tham khảo để đưa ra được những chiến lược hợp lý nhất nhé.

Chúng ta có 3 bước thực hiện phương pháp giao dịch bằng công cụ sóng này như sau:

• B1: Phân tích thị trường dựa vào mô hình sóng.
• B2: Thực hiện vào lệnh.
• B3: Chọn thời điểm cắt lỗ.

Đầu tiên, chúng ta thực hiện bước thứ nhất như sau:

Áp dụng như thế nào?

Trong hình minh họa phía trên, chúng ta có thể thấy sóng Elliott đang di chuyển theo xu hướng giảm dần. Các sóng hồi A-B-C đang có chuyển động trong giai đoạn giá đang đi ngang (Sideway) và hình thành nên mô hình phẳng. Vậy lúc này thị trường chỉ có thể xuất hiện 1 sóng đẩy mới vào thời điểm sóng C kết thúc.

Tiếp theo, ở bước thứ hai, chúng ta sẽ thực hiện việc vào lệnh bằng cách:

Nhà đầu tư nên vào lệnh bán (SELL) tại điểm bắt đầu sóng C (hình minh họa phía trên). Chúng ta có thể coi đây là điểm vào lệnh khá tiềm năng, điểm này có thể giúp các nhà đầu tư bắt kịp xu hướng đầu tiên của một đợt sóng đẩy mới.

Cuối cùng là bước cắt lỗ:

Ở bước này, các nhà đầu tư có thể vào lệnh cắt lỗ (STOP LOSS) tại điểm nằm ở phía trên của đỉnh sóng 4, cụ thể điểm này cách đỉnh của sóng 4 một vài điểm giá.

Lưu ý:

Các nhà đầu tư có thể chủ động và linh hoạt trong việc thực hiện giao dịch khi sử dụng phương pháp lý thuyết sóng Elliott này nếu như luôn lưu ý những đặc điểm nổi bật sau đây của mô hình sóng đặc biệt này:

• Mô hình sóng điều chỉnh Elliott là một công cụ đắc lực giúp cho chúng ta có thể xác định được thời điểm tiềm năng vào lệnh để chờ đợi và kỳ vọng một đợt sóng có thể sẽ mạnh lên sau đó.
• Trong trường hợp những đợt sóng điều chỉnh này di chuyển trong thị trường đang có xu hướng tăng đồng nghĩa với việc giá sẽ càng tăng cao hơn, cũng chính là thời điểm thích hợp để vào lệnh mua (BUY).
• Ngược lại, nếu bắt gặp những sóng điều chỉnh đang di chuyển trong thị trường có xu hướng giảm, vào lệnh bán (SELL).

Nguyên lý sóng Elliott và dãy Fibonacci có quan hệ mật thiết với nhau trong thị trường chứng khoán:

Nhà kế toán viên Elliott chưa thể áp dụng lý thuyết về sóng Elliott này vào thực tế vào thời điểm năm 1930 bởi để tìm được điểm vào lệnh là rất khó. Tại thời điểm này, một số nhà đầu tư cho rằng đây chỉ là lý thuyết do ông nghiên cứu và phát minh ra và nó không có tính ứng dụng cao trong thực tiễn.

10 năm sau, vào năm 1940, Elliott thử kết hợp mô hình sóng này với dãy số Fibonacci và ông đã khắc phục được các hạn chế của công cụ sóng này vào những năm về trước. Sau đó các nhà đầu tư bắt đầu tiếp nhận phương pháp này và tôn sùng nhà phát minh Elliott. Nguyên lý Elliott còn được một tỉ phú Mỹ khẳng định là 1 trong 4 Kinh Thánh của Kinh Doanh.

Vì vậy, mối quan hệ mật thiết của Fibonacci và Elliott đóng vai trò vô cùng quan trọng và nó được áp dụng trong thị trường chứng khoán của nước ta hiện nay. Đây được xem như một liên kết khoa học và nó giúp tăng độ chính xác hơn trong thực tế giao dịch. Lý thuyết sóng này sẽ vẽ ra cho các nhà đầu tư một bức tranh tổng quát, sau đó áp dụng công cụ Fibonacci để có thể đo lường được biên độ giá biến động và thời gian kết thúc biến động.

Nguyên lý sóng Elliott và dãy Fibonacci có quan hệ mật thiết với nhau trong thị trường chứng khoán.

Nói tóm lại, bài viết này là những kiến thức bạn có thể tham khảo và biết rõ hơn về sóng Elliott là gì, cách áp dụng sao cho hiệu quả, những điều cần lưu ý khi áp dụng mô hình sóng này trong quá trình phân tích thị trường. Tuy nhiên, đúng như tên gọi của nó, mô hình này chỉ đóng vai trò trên mặt lý thuyết. Để đạt được những chiến lược đầu tư thành công, các bạn cần phải kết hợp và nắm vững những phương pháp cũng như những công cụ kỹ thuật khác để đưa ra quyết định phù hợp nhất. Trên đây bài viết được chia sẻ bởi công ty chứng khoán Yuanta Việt Nam.